Τι “παίζει” με το φυσικό αέριο (CNG);

Θα το δεις ως φυσικό αέριο, ως CNG (Compressed Natural Gas), ακόμη και ως μεθάνιο. Όπως και να έχει, το CNG θεωρείται εναλλακτικό καύσιμο και έχει αρχίσει να κερδίζει μερίδιο στην ενεργειακή αγορά τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο σε οικιακές, βιομηχανικές και εμπορικές εφαρμογές, όσο και στην παραγωγή ενέργειας, χάρη στην ευρεία διαθεσιμότητά του και στα πλεονεκτήματα που προσφέρει στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος. Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται επίσης όλο και περισσότερο ως καύσιμο στους κινητήρες οχημάτων. Συνήθως, τα οχήματα CNG μπορούν να κάψουν είτε φυσικό άεριο είτε βενζίνη, αφού βασίζονται κυρίως σε βενζινοκίνητα αυτοκίνητα και διαθέτουν ξεχωριστές δεξαμενές για κάθε καύσιμο. Αυτό σημαίνει πως, εκτός από μεγαλύτερη οικονομία λόγω πολύ χαμηλότερου κόστους του φυσικού αερίου, έχουν και μεγαλύτερη συνολική αυτονομία αν συνυπολογιστεί η βενζίνη. Η σχετική τεχνολογία αναπτύχθηκε αρχικά στην Ιταλία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’30, ενώ ακόμη και σήμερα ο ιταλικός βιομηχανικός τομέας παραμένει ένας από τους πρωτοπόρους του χώρου.

Τα αυτοκίνητα που παγκοσμίως κινούνται με φυσικό αέριο, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, φτάνουν τα 11,5 εκατομμύρια, ενώ στην Ευρώπη κυκλοφορούν πάνω από 1,5 εκατομμύρια οχήματα. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνιστά στις κυβερνήσεις την θέσπιση κινήτρων για την υιοθέτηση του φυσικού αερίου στην αυτοκίνηση, με στόχο τον περιορισμό της εξάρτησης από το πετρέλαιο και την προστασία του περιβάλλοντος.

Σήμερα η Ιταλία έχει το μεγαλύτερο αριθμό σταθμών ανεφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με περισσότερες από 930 εγκαταστάσεις και ετήσιες πωλήσεις φυσικού αερίου που ξεπερνούν τα 900 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Το φυσικό αέριο, χάρη στα χημικά και φυσικά χαρακτηριστικά του, είναι ένα καύσιμο υψηλής απόδοσης για τον τομέα των μεταφορών. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η μεγάλη αντοχή του στην ανεπιθύμητη προανάφλεξη, γνωστή και ως “πυράκια” (στην πράξη έχει αριθμό οκτανίου υψηλότερο από 130) και οι σύγχρονες τεχνολογίες των κινητήρων επωφελούνται από αυτό. Επιπλέον, η χαμηλή περιεκτικότητα ρυπογόνων ουσιών στα καυσαέρια που προέρχονται από την καύση φυσικού αερίου εξασφαλίζει μειωμένες εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα.

 

Φυσικό αέριο: ένα green καύσιμο

Η χρησιμοποίηση του φυσικού αερίου ως καυσίμου για τα οχήματα βοηθάει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO₂), ενός αερίου που συμβάλλει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Χάρη στην χαμηλότερη περιεκτικότητα του μορίου του σε άνθρακα, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση φυσικού αερίου είναι 30% χαμηλότερες σε σύγκριση με το diesel, 22% χαμηλότερες σε σύγκριση με την βενζίνη και 12% χαμηλότερες σε σύγκριση με το υγραέριο, λαμβάνοντας υπ' όψη την ενεργειακή απόδοση πριν τον υπολογισμό της απόδοσης του κινητήρα. Βέβαια, η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την καύση εν μέρει αντισταθμίζεται από την διαφορά της ενεργειακής απόδοσης ανάμεσα στον κινητήρα με κύκλο λειτουργίας Otto (οι κινητήρες που καίνε βενζίνη και φυσικό αέριο) και στον Diesel. Και πάλι όμως, ο δείκτης GWI (Global Warming Index), που προσδιορίζει την επίδραση των εκπομπών καυσαερίων στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, είναι για τα οχήματα που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο χαμηλότερος κατά 18% σε σύγκριση με την βενζίνη. Επίσης, αν ληφθούν υπ' όψη οι εκπομπές άκαυτου μεθανίου, το οποίο είναι αέριο που επίσης συμμετέχει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, ο δείκτης GWI των κινητήρων που λειτουργούν με φυσικό αέριο εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος κατά 14% σε σύγκριση με το diesel, παρά την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση του κινητήρα diesel.

Όμως η χρησιμοποίηση φυσικού αερίου ως καυσίμου στα οχήματα μειώνει τις εκπομπές και άλλων σημαντικών ρύπων όπως τα οξείδια του αζώτου (NOx) και τα σωματίδια. Ένα παράδειγμα του περιβαλλοντικού οφέλους από την χρήση φυσικού αερίου είναι η περίπτωση ενός στόλου 200 λεωφορείων αστικών συγκοινωνιών με καύσιμο φυσικό αέριο, που διανύουν κατά μέσο όρο κάθε βδομάδα 500.000 χιλιόμετρα. Το όφελος στις εβδομαδιαίες εκπομπές ρύπων σε σύγκριση με έναν αντίστοιχο στόλο λεωφορείων Diesel είναι:

• Περίπου 13,3 τόνοι Nox
• Περίπου 12 κιλά σωματιδίων

Σε ετήσια βάση η μείωση των εκπομπών είναι αντίστοιχα περίπου 640 τόνοι οξειδίων του αζώτου και 580 κιλά σωματιδίων.

 

Το φυσικό αέριο στην Ελλάδα

Μέχρι πρόσσφατα, το υψηλό κόστος για την δημιουργία πρατηρίων με φυσικό αέριο (CNG), περιόριζαν τις επιλογές ανεφοδιασμού στους δύο σταθμούς που διαθέτει η ΔΕΠΑ στην Αττική, στις περιοχές της Ανθούσας και των Άνω Λιοσίων. Αυτός ήταν και ο λόγος που τα οχήματα CNG ουσιαστικά ήταν ανύπαρκτα στη χώρα μας, αφού μέχρι και το 2012 η ΔΕΠΑ τροφοδοτούσε μόλις 600 λεωφορεία ΟΣΥ (πρωην ΕΘΕΛ) και 102 απορριμματοφόρα δήμων. Μέχρι και το πρώτο 6μηνο του 2013, ο κάτοχος ενός αυτοκινήτου CNG, μπορούσε να το φουλάρει αποκλειστικά στο σταθμό της Ανθούσας που λειτουργεί και ως πρατήριο λιανικής πώλησης. Ωστόσο, αυτό ήδη αλλάζει καθώς αρχές Ιουλίου 2013 η ΔΕΠΑ ανακοίνωσε πως σχεδιάζει τη δημιουργία δικτύου πρατηρίων φυσικού αερίου, σε συνεργασία με τα Ελληνικά Πετρέλαια. Συγκεκριμένα, ο προγραμματισμός της ΔΕΠΑ προβλέπει το άνοιγμα 12 νέων πρατηρίων στις μεγάλες πόλεις κατά μήκος του οδικού άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης, από τα οποία 6-7 εντός του 2013 και τα υπόλοιπα μέσα στο 2014. Ήδη μέσα στο καλοκαίρι του 2013 αναμένεται η εμπορική λειτουργία των πρατηρίων σε Θεσσαλονίκη και Κηφισιά.

Εκτός από την προστασία στο περιβάλλον, ένα ακόμη πλεονέκτημα του CNG είναι η οικονομία. Η τρέχουσα τιμή του φυσικού αερίου κίνησης είναι 0,976 ευρώ ανά κιλό, που αντιστοιχεί περίπου σε 1,5 λίτρο βενζίνης (δες την τρέχουσα τιμή καυσίμου εδώ). Με άλλα λόγια, το αέριο είναι κατά μέσο όρο 45% φθηνότερο σε σχέση με τη βενζίνη.

 

Πηγή: Fiat, ΔΕΠΑ