FIAT

FIAT. Η ιστορία

H F.I.A.T. (Fabbrica Italiana Automobili Torino) ιδρύθηκε το 1899 με έδρα το Τορίνο, από μια ομάδα επενδυτών, ένας εκ των οποίων ήταν και ο Giovanni Agnelli. Την ίδια χρονιά στις 11 Ιουλίου κατασκευάστηκε και το πρώτο αυτοκίνητο της εταιρείας, το οποίο εφοδιαζόταν με κινητήρα 4 ίππων! Ένα χρόνο αργότερα, άνοιξε το πρώτο εργοστάσιο της FIAT με παραγωγή 24 αυτοκίνητα ετησίως. Μέσα σε 7 χρόνια λειτουργίας, η FIAT σημείωσε πωλήσεις 8 εκατομμυρίων λιρών ετησίως, με τα 6 από αυτά να αφορούν εξαγωγές εκτός των ιταλικών συνόρων. Η αυτοκινητοβιομηχανία επεκτάθηκε και ξεκίνησε την κατασκευή οχημάτων με 8, 10, 12, 24, 60, 100 και 130 ίππων. Επίσης, ξεκίνησαν την κατασκευή φορτηγών, λεωφορείων, ακόμα και κινητήρων για σκάφη. Η εταιρεία ασχολήθηκε και με μοτέρ αεροσκαφών το 1908 με τον κινητήρα 50 ίππων SA 8/75, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε και σε αγώνες ταχύτητας αυτοκινήτων.

Καθώς ο νέος αιώνας «ξεδιπλώνεται» στην Ευρώπη, η ιταλική φίρμα γνωρίζει αρκετές οικονομικές επιτυχίες. Ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει σημαντικό αντίκτυπο στη βιομηχανική δραστηριότητα, ωστόσο η FIAT παραμένει λειτουργική με σκοπό τη στήριξη της στρατιωτικής προσπάθειας της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1910 κατασκευάστηκαν έξι νέα μοντέλα (12-15HP, 15-20 HP, 20-30 HP, 30-45 HP και τα Type 5 και Type 6), ενώ 4 χρόνια αργότερα παρήχθησαν σχεδόν 20.000 μονάδες του 18BL (μικρό πουλμανάκι) και αρκετά μοτέρ αεροσκαφών ακόμα. Ένα χρόνο μετά το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου, η FIAT λανσάρει τα 501, 505 και τον πρώτο τρακτέρ, το 702.

Η FIAT μέχρι και σήμερα έχει αποκτήσει τον έλεγχο διαφόρων αυτοκινητοβιομηχανιών, όπως των Alfa Romeo, Lancia, Maserati, Ferrari, Abarth, Iveco, Jeep κλπ.

 

1920 – 1940

Η μεταπολεμική περίοδος στην Ιταλία άφησε έντονα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να προσαρμοστούν στα νέα δρώμενα. Εκείνη την περίοδο, ο Giovanni Agnelli αναλαμβάνει πρόεδρος στη FIAT. Από το 1921 έως και το 1929, η ιταλική εταιρεία αποκάλυψε πολλά νέα μοντέλα, όπως είναι το SuperFiat, το 519, ένα 6κύλινδρο πολυτελές αυτοκίνητο, το 509 και το 503. Το 1927, το 520 προσφέρεται και ως δεξιοτίμονο, ενώ ένα χρόνο αργότερα οι αλουμινένιοι κύλινδροι υιοθετούνται και στα αυτοκίνητα ευρείας παραγωγής για πρώτη φορά στην ιστορία. Το 1929 είναι η χρονιά άφιξης του προσιτού 514 και του κομψού 525. Το 1014 αποτελεί την van επιλογή της εποχής, που πατάει επάνω σε έξι τροχούς και διαθέτει διπλό κιβώτιο ταχυτήτων, κατατάσσοντάς το ως ένα από τα «θηρία» για off-road διαδρομές.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’30 σηματοδοτείται η ενοποίηση της παραγωγικής βάσης και η σημαντική επέκταση στο εξωτερικό: από τη Γαλλία μέχρι την Ισπανία και από την Πολωνία μέχρι την Σοβιετική Ένωση. Από το 1930 έως και το 1935 η FIAT λανσάρει ακόμα 15 νέα μοντέλα. Κάποια από αυτά αποτέλεσαν σημαντική «προίκα» στην ιστορία της ιταλικής εταιρείας, όπως είναι το δημοφιλές 508 Balilla, το 518 και το 527 Ardita, το αεροδυναμικό 1500, το 1100 «Musone» και φυσικά το θρυλικό 500 Topolino. Ήταν ένα από τα μικρότερα αυτοκίνητα και σήμερα φαίνεται αστείο το πώς ο οδηγός «τρίβει» τον ώμο του με τον συνοδηγό! Με μήκος 3,215 μέτρα και πλάτος μόλις 1,275 μ. (ύψος 1,377 μ.) ΕΙΝΑΙ μικρό. Προσθέστε την αστεία φάτσα του και έτσι δεν είναι καθόλου παράξενο που κινήθηκε στα όρια της… παιδικής φαντασίας.

To 1937 ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής του εργοστασίου Mirafiori που εγκαινιάστηκε μετά από δύο χρόνια, εισάγοντας τις πιο προηγμένες μεθόδους εργασίας στην Ιταλία.

 

1940 – 1960

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η FIAT χρησιμοποίησε την παραγωγή των εργοστασίων της για στρατιωτικούς σκοπούς. Η εταιρεία μείωσε εντελώς την παραγωγή επιβατικών αυτοκινήτων, ενώ η κατασκευή των φορτηγών πολλαπλασιάστηκε επί πέντε. Επίσης, εκτός των φορτηγών, παρήγαγε και θωρακισμένα οχήματα, αεροπλάνα και μηχανές.

Ένα σημαντικό παγκόσμιο ρεκόρ σημείωσε η ιταλική εταιρεία το 1940, όταν το FIAT 016 με κινητήρα diesel ξεπέρασε τα 160 km/h. Πέντε χρόνια αργότερα, ο Agnelli πεθαίνει και αναλαμβάνει πρόεδρος της εταιρείας ο Vittorio Valletta. Δεν επηρεάστηκε η παραγωγή των αυτοκινήτων, όπως είναι τα 500Β berlinetta και estate, τα ανανεωμένα 1100 και 1500, καθώς και το σπορ 1100S. Η Ιταλία αντιμετωπίζει μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης και η αυτοκινητοβιομηχανία είναι ένας από τους κυριότερους κινητήριους μοχλούς της έντονης ανάπτυξης. Το 1949 αντιστοιχούσε ένα αυτοκίνητο για κάθε 96 κατοίκους, ενώ το 1958 ο παραπάνω αριθμός άλλαξε και ένα αυτοκίνητο αντιστοιχούσε για κάθε 28 κατοίκους. Το 1963 σε κάθε 11 κατοίκους αντιστοιχούσε ένα αυτοκίνητο με τους υπαλλήλους της φίρμας να αγγίζουν τους 85.000 και η παραγωγή αυτοκινήτων να έχει αυξηθεί 6 φορές παραπάνω μέσα στη δεκαετία.

 

FIAT 600

Το 1952 ένα υψηλών επιδόσεων 8V σπορ αυτοκίνητο φτάνει τα 200 km/h και τρία χρόνια αργότερα λανσάρεται το δημοφιλές 600, το πρώτο επιβατικό πισωκίνητο FIAT. Γεννήθηκε από το χέρι του Dante Giacosa και έζησε μέχρι το 1969. Ποτέ δεν απέκτησε περισσότερες από δύο πόρτες και ο υδρόψυκτος τετρακύλινδρος κινητήρας τώρα ήταν πίσω, με το ψυγείο νερού μάλιστα και αυτό τοποθετημένο δίπλα στον κινητήρα. Κάτι που… συνέβαινε για πρώτη φορά σε αυτοκίνητο της Fiat και αυτή την επιλογή δεν θα πρέπει να την βλέπετε σαν ένα τεχνολογικό πισωγύρισμα. Με μήκος στα 3,2 μ. χωρούσε τέσσερις επιβάτες και ζύγιζε μόλις 585 κιλά, κάτι που βοηθούσε τους μόλις 21 ίππους από 633 κ.εκατ. και τα τέσσερα ταμπούρα (υδραυλικά ευτυχώς). Οι επιδόσεις ήταν… υποφερτές με 95 χλμ./ώρα τελικής ταχύτητας. Το 1960 θα παρουσιαστεί η έκδοση 600Dμε 767 κ.εκατ. και 29 ίππους με την τελική ταχύτητα τώρα στα 110 χλμ./ώρα.

 

FIAT 500

Το 1957 παρουσιάστηκε το θρυλικό 500, ένα φτηνό και πρακτικό μικρό αυτοκίνητο πόλης, με μεταξόνιο στα μόλις 1,8 μ. Το Nuova 500, το νέο 500 με μήκος μόλις τριών μέτρων, διέθετε ένα μικρό δικύλινδρο, τον πρώτο για την Fiat, αερόψυκτο κινητήρα 479 κ.εκατ. με 13 ίππους αρχικά, που όμως έφτασαν και μέχρι τους 21,5 στην έκδοση Sport! Οι αναρτήσεις ήταν και εδώ ανεξάρτητες σε όλους τους τροχούς και όσο και αν σας φαίνεται περίεργο, υπήρχαν χώροι για τέσσερα άτομα. Υπήρξε και εδώ έκδοση Station Wagon με τον κινητήρα ξαπλωμένο, για να κερδηθεί ο απαραίτητος χώρος. Το 1960 στην έκδοση «D» ο κινητήρας θα μεγαλώσει στα 499,5 κ.εκατ. με παράλληλη αύξηση της ιπποδύναμης στους 22 ίππους. Τέλος, το 1972 στην τελική του μορφή σαν 500R θα αποκτήσει κινητήρα 594 κ.εκατ. (από το 126) με 23 ίππους. Ήταν μια τεράστια εμπορική επιτυχία με σχεδόν 4.000.000 «πεντακοσαράκια» να έχουν κινήσει τα όνειρα εκατομμυρίων ανθρώπων!

 

FIAT 126

Το 126 παρουσιάστηκε στην Έκθεση του Τορίνο το 1972 και ήταν ο αντικαταστάτης του Fiat 500. Άλλωστε χρησιμοποιούσε και τα περισσότερα από τα μηχανικά του μέρη. Είχε τον ίδιο κινητήρα πίσω, τώρα όμως με 594 κ.εκατ. και 23 ίππους και βασικά τις ίδιες αναρτήσεις, αλλά με πιο τετραγωνισμένη σχεδίαση που πρόσφερε ελαφρώς καλύτερους εσωτερικούς χώρους. Επίσης, το ρεζερβουάρ καυσίμου είχε μεταφερθεί κάτω από το αριστερό πίσω κάθισμα για λόγους ασφαλείας. Αν και ποτέ δεν αποτέλεσε αντικείμενο λατρείας, όπως το «πεντακοσαράκι», οι πωλήσεις δεν ήταν καθόλου ευκαταφρόνητες, φτάνοντας τα 1.352.912 αυτοκίνητα μέχρι το 1979, οπότε και η παραγωγή του μεταφέρθηκε στο εργοστάσιο της FSM στη Πολωνία, όπου και συνέχισε να παράγεται μέχρι το 2000, με υδρόψυκτο κινητήρα τοπικής έμπνευσης 704 κ.εκατ., που ήταν επίπεδος δημιουργώντας και ένα δεύτερο χώρο φόρτωσης πίσω.

 

FIAT 127

Ήταν πραγματικά ένα αυτοκίνητο της νέας εποχής. Μετά το 127 (και το 128) ποτέ το αυτοκίνητο δεν θα ήταν ίδιο. Παρουσιάστηκε το 1971 και διέθετε όλα τα τεχνολογικά και σχεδιαστικά στοιχεία όπως το ξέρουμε σήμερα. Κινητήρας εμπρός, εγκάρσια τοποθετημένος με το κιβώτιο παράκεντρα τοποθετημένο να ακολουθεί τον κινητήρα και να μεταφέρει την κίνηση εμπρός μέσα από ανισομεγέθη ημιαξόνια, ενώ πολύ σύντομα (το 1972) απέκτησε και πόρτα πίσω (τρίτη) με αναδιπλούμενο πίσω κάθισμα. Η σχεδίαση του αρχέτυπου hatchback ολοκληρώθηκε! Βέβαια δεν ήταν το πρώτο αυτοκίνητο της FIAT με αυτή την αρχιτεκτονική γιατί από το 1964 την είχε δοκιμάσει στο Autobianchi Primula, το 1969 στο A112 και το 1970 στο 128. Ωστόσο, το 127 ήταν αυτό με τις μεγαλύτερες πωλήσεις. Ο κινητήρας του ήταν ο πολύ γερός και ιστορικός 903, που παρά τα τρία έδρανα βάσης και τον πλευρικό εκκεντροφόρο, έγραψε τη δικιά του ιστορία. Εμπρός υπήρχε ανάρτηση MacPherson και πίσω εγκάρσιο ημιελλειπτικό φύλλο σούστας που στήριζε τα τριγωνικά ψαλίδια βάσης και ήταν υπεύθυνο για τον ανασηκωμένο στις στροφές, πίσω εσωτερικό τροχό! Όμως απαιτούσε ελάχιστο χώρο και έτσι οι διαστάσεις του χώρου αποσκευών ήταν εντυπωσιακές. Ήταν μια άμεση εμπορική επιτυχία κερδίζοντας τον τίτλο του Αυτοκινήτου της Χρονιάς το 1972 και ήταν το best-seller αυτοκίνητο των Ιταλών για χρόνια. Ας μην ξεχνάμε ότι έκαψε καρδιές, σαν 127 Sport με 70 ίππους από τον 1.050 κινητήρα σε μαύρο, πορτοκαλί και ασημί!

 

FIAT PANDA

Ήταν μέρες που πλέον τα αυτοκίνητα της Fiat εγκατέλειπαν τους αριθμούς και έπαιρναν ονόματα, με το Ritmo να κάνει την αρχή. Το Panda σχεδιάστηκε από τον Giorgetto Giugiaro σαν ένα βασικό αυτοκίνητο (σχεδόν αγροτικό) πολλαπλών χρήσεων. Ήταν ιδιαίτερα σπαρτιάτικο σε ότι έχει να κάνει με τον εξοπλισμό του και η «τετράγωνη» εξωτερική σχεδίασή του, ήταν η επιτομή της πρακτικότητας. Το ίδιο και το εσωτερικό με χαρακτηριστικό παράδειγμα το πίσω κάθισμα, που δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα καμβά… απλωμένο πάνω σε δύο ράγες. Οι κινητήρες πάλι δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν έκπληξη και αρχικά αποτελούνταν από δύο, τοN γνωστό 903 από το 127 με 45 ίππους, αλλά και τον δικύλινδρο αερόψυκτο του 126 που τώρα έφτανε τους 30 ίππους. Για φορολογικούς μάλιστα λόγους υπήρξε και κινητήρας 843 κ.εκατ. και 34 ίππων από το 850. Όσο για τις αναρτήσεις ήταν ότι πιο απλό με MacPherson εμπρός και άκαμπτο πίσω άξονα που στηρίζονταν πάνω σε ημιελλειπτικά φύλλα σούστας. Όμως σε όλη του τη ζωή εξελίχτηκε και όχι μόνο απέκτησε τετρακίνητη έκδοση (1983) με την βοήθεια της Αυστριακής Steyr, μοντέρνο κινητήρα όπως τον F.I.R.E. των 769 κ.εκατ. και 1.000 κ.εκατ. (1986) 34 και 45 ίππων αντίστοιχα, αλλά και πίσω άξονα τύπου «Ω» από το Υ10 (το οποίο ήταν ουσιαστικά ένα πιο πολιτισμένο Panda πρώτης γενιάς), ενώ το 1991 προσφέρονταν και με αυτόματο κιβώτιο συνεχούς εμπλοκής (ECVT) Selecta.

 

FIATUNO

Το FIAT Uno παρουσιάστηκε στο Canaveral των Η.Π.Α. τον Ιανουάριο του 1983 για να αντικαταστήσει το 127. Σχεδιασμένο από τον Giorgetto Giugiaro και την ItalDesign, άλλαξε τον συνολικό τρόπο σχεδιασμού με τους επιβάτες τώρα σε πιο όρθια θέση. Και πάλι το μήκος του ήταν στα 3,6 μ., αλλά τώρα με μεγαλύτερο ύψος διέθετε πολύ περισσότερους χώρους για τα πόδια των πίσω. Πρώτη φορά σε αυτή τη κατηγορία δημιουργήθηκε τόσο μεγάλος εσωτερικός χώρος. Έτσι δεν ήταν καθόλου περίεργο που το 1984 κέρδισε τον τίτλο του Αυτοκινήτου της Χρονιάς. Ο πρώτος κινητήρας που φόρεσε ήταν ο ιστορικός 903 των 45 ίππων, αλλά από εκεί και πέρα γνώρισε μια σειρά από οικονομικούς, αλλά και δυναμικούς κινητήρες, από τον χιλιάρη FIRE (με 999 κ.εκατ. 45 ίππους, εκκεντροφόρο επικεφαλής), μέχρι τον υπερσυμπιεζόμενο των 105 ίππων. Το 1989 ακολουθεί ένα εκτεταμένο face-lift μέσα και έξω, αποκτώντας των 1,4 λίτρων FIRE από το Ritmo, ενώ η υπερτροφοδοτούμενη έκδοση απέκτησε τουρμπίνα της Garret και 118 ίππους. Ήταν ένα ανατρεπτικό αυτοκίνητο, που έχτισε την νέα εικόνα της Fiat, σαν μια νεανική και δυναμική αυτοκινητοβιομηχανία.

 

FIAT PUNTO

Τo Project 176 ή όπως το γνωρίζει ο κόσμος FIAT Punto, παρουσιάστηκε στα τέλη του 1994 για να αντικαταστήσει το Uno που είχε φάει τα ψωμιά του. Ακολούθησε την ίδια σχεδιαστική φιλοσοφία και κέρδισε αμέσως τον τίτλο του Αυτοκινήτου της Χρονιάς το 1995. Ήταν ένα σχήμα καθαρό με μήκος 3,760 μ. σχεδιασμένο και πάλι από την ItalDesign του Giorgetto Giugiaro με αναβαθμισμένη ποιότητα και πλαστικά. Οι κινητήρες ακολούθησαν και πάλι ανοδική πορεία μαζί με νέα κιβώτια έξι σχέσεων, ενώ προστέθηκε και έκδοση Cabrio. Το 1999 ακολούθησε η δεύτερη γενιά (Project 188) με σημαντικές αλλαγές μέσα και έξω. Νέα μάσκα εμπρός, νέα φωτιστικά σώματα πίσω και ολοκαίνουργιο εσωτερικό, με κινητήρες που τώρα έφτασαν τα δύο λίτρα.

 

FIAT CINQUECENTO

O ρόλος του FIAT Cinquecento ήταν να αντικαταστήσει το 126. Κατασκευάστηκε και αυτό στην εργοστάσιο της Πολωνίας και έζησε μέχρι το 1998 με μόνο μια καρότσα που διέθετε τρείς πόρτες και αρχικά δύο κινητήρες. Το δικύλινδρο υδρόψυκτο του με 704 κ.εκατ και 31 ίππους και τον πάντα παρόντα 903 με 41 ίππους. Ήταν όμως ένα πολύ πιο εξελιγμένο αυτοκίνητο με κινητήρα πλέον εμπρός, ανεξάρτητη ανάρτηση σε όλους τους τροχούς με MacPherson εμπρός και υστερούντες βραχίονες πίσω μαζί με δισκόφρενα εμπρός. Οι χώροι που πρόσφερε ήταν εντυπωσιακοί και επιτέλους η οδική του συμπεριφορά ήταν αυτή ενός… κανονικού αυτοκινήτου, με την έκδοση Sporting των 1.100 κυβικών και 55 ίππων να γράφει ιστορία και το Cinquecento Trofeo να αποτελεί αγωνιστική πηγή έμπνευσης. Με μήκος λίγο πάνω από τα τρία μέτρα μπορούσε να χωρά τέσσερα άτομα, χωρίς βέβαια να έχεις απαιτήσεις για αποσκευές.