Chris Amon (1943-2016): Άτυχο ταλέντο
Δεν κέρδισε ούτε έναν αγώνα Formula 1 Grand Prix, όμως αυτό δεν μειώνει την αξία του, γιατί το ταλέντο του ήταν μεγάλο. Άξιζε καλύτερης τύχης.
- -
- -
Είναι κάτι που συμβαίνει συχνά, μεγάλα ταλέντα να μην έχουν τελικά την αγωνιστική καταξίωση που δικαιωματικά τους άξιζε. Πάρτε για παράδειγμα τον μεγάλο Stirling Moss ο οποίος ποτέ δεν κέρδισε κάποια παγκόσμιο τίτλο, πάρτε για παράδειγμα τον ταλαντούχο Chris Amon (από τους λίγους οδηγούς που έχουν κερδίσει τον Jim Clark) ο οποίος πέθανε στις 3 Αυγούστου του 2016, σε ηλικία 73 ετών, χωρίς να έχει κερδίσει ούτε έναν αγώνα Formula 1 Grand Prix.
Πρώτα χρόνια
Η αγωνιστική του εμπλοκή άρχισε στη πατρογονική του Νέα Ζηλανδία με Maserati 250F και από τους πρώτους του αγώνες φάνηκε ότι είχε το «throttle control» (έλεγχο στο γκάζι) και αυτό ήταν κάτι πολύ σημαντικό εκείνες τος ημέρες, που τα ηλεκτρονικά βοηθήματα δεν υπήρχαν ούτε σαν σκέψη. Ο Reg Parnell ήταν από τους πρώτους που αναγνώρισαν το ταλέντο του και τον προσάρτησε το 1963 στη μικρή του ομάδα.
Και μπορεί ο νεαρός Amon να έφτασε στην Ευρώπη σε ηλικία μόλις 19 ετών, αλλά αμέσως κατέκτησε το σεβασμό των υπολοίπων οδηγών, για την ταχύτητά του και για το εύκολο χαρακτήρα του. Αμέσως μάλιστα ήρθε σε επαφή και «έδεσε» με τον Bruce McLaren, όχι μόνο λόγω καταγωγής, αλλά και γιατί αποδείχτηκε ένας χαρισματικός οδηγός δοκιμών. ΟΙ δύο τους τελικά αποδείχτηκαν το τέλειο δίδυμο για τη Ford κερδίζοντας τον αγώνα του Le Mans το 1966 με GT40 MkIII.
Άτυχος χρόνια
Όμως αυτή η νίκη του ήταν από τις λίγες που ο Amon στάθηκε τυχερός, γιατί στην Formula 1 η τύχη τον εγκατέλειψε και τερμάτισε τρεις φορές δεύτερος και οχτώ φορές στο τρίτο σκαλί, ενώ στο πρώτο δεν ανέβηκε ποτέ σε 96 αγώνες, μέχρι την ημέρα που εγκατέλειψε τους αγώνες στα μέσα του 1976. Και αυτά τα νούμερα είναι μόνο η στατιστική πλευρά της καριέρας του, γιατί θα μπορούσε να είχε κερδίσει τουλάχιστον μια δεκαριά, αγώνες αν δεν είχε προδοθεί από ατυχείς επιλογές και μηχανικά προβλήματα.
Ιταλικά χρόνια
Παρά τις ατυχίες του πάντως το ταλέντο του είδε και ο Enzo Ferrari και τον έβαλε στην ομάδα του το 1967 σαν τέταρτο οδηγό, μαζί με τους Bandini (που σκοτώθηκε στο Μονακό), Scarfiotti (που ήρθε σε ρήξη) και Parkes (που τραυματίστηκε) με αποτέλεσμα να μείνει ο μόνος οδηγός στη Scuderia για το 1968. Όμως και πάλι τον χτύπησε η κακοτυχία και ενώ όλα έδειχναν ότι είχε τον τίτλο στη τσέπη του σε 11 αγώνες είχε 7 εγκαταλείψεις. Στο Spa-Francochamps ήταν επικεφαλής με διαφορά τεσσάρων δευτερολέπτων ενώ στο St Jovite ήταν επικεφαλής για 73 από τους 90 γύρους του αγώνα.
Μάλιστα ο μεγάλος «guru» και επικεφαλής μηχανικός της Ferrari, Mauro Forghieri, περιέγραψε τον Amon: «Από όσο μπορώ να γνωρίζω ο Amon ήταν φτιαγμένος από το ίδιο υλικό με τον Clark και ήταν ο καλύτερος οδηγός δοκιμών που συνεργάστηκα ποτέ». Το ίδιο συνέβη και το 1969, με έξι συνολικά εγκαταλείψεις και αποχώρησε για να βρει αξιοπιστία στην March και στον V8 της Cosworth. Αλλά ακόμα και αυτή ήταν μια άτυχη επιλογή γιατί το 1970 η Ferrari σχεδίασε ένα νέο επίπεδο (αυτή τη φορά) 12κύλινδρο κινητήρα που την οδήγησε σε 20 νίκες και δύο παγκόσμιους τίτλους.
Τέλος χρόνου
Για μια ακόμα φορά κάνει μια ατυχή επιλογή και αποχωρίζεται τον Cosworth για την Matra, που μπορεί να φορά 12κύλινδρο κινητήρα, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται και πάλι σε τίποτα άλλο από περισσότερες εγκαταλείψεις. Και πάλι όμως θα λάμψει σαν οδηγός όταν στη δύσκολη πίστα του Clermont Ferrand θα είναι επικεφαλής μέχρι που ένα σκασμένο λάστιχο θα τον κάνει θεατή. Μάλιστα την επίσης απαιτητική Monza ήταν επικεφαλής και θα κέρδιζε τον αγώνα άνετα αν δεν είχε την ατυχή ιδέα να αλλάξει ζελατίνα το κράνος του, γιατί έβγαλε ολόκληρη τη ζελατίνα στη προσπάθειά του. Τότε ήταν που ο Mario Andretti είπε το περίφημο: «Αν ο Amon ήταν νεκροθάφτης κανείς δεν θα πέθαινε».