Πορτραίτο: Nils Bohlin

ΜΠΑΜ! Ήχος σφοδρής σύγκρουσης. Οι λαμαρίνες τσακίζουν σαν χαρτί, κι εσύ συνεχίζεις να κρατάς γερά μα ανούσια το τιμόνι. Νιώθεις σαν να συμμετέχεις σε ταινία τρόμου αλλά παράλληλα αισθάνεσαι μια περίεργη σιγουριά. Σαν κάποιος να σε αγκαλιάζει σφιχτά και να σε κρατά στη ζωή. Αυτός ο κάποιος είναι ο Nils Bohlin. Ακριβέστερα, η ζώνη ασφαλείας τριών σημείων που ο Bohlin σχεδίασε για να μας προστατεύει όταν κάτι πάει στραβά.

Αναμφίβολα, το σημαντικότερο στοιχείο ασφάλειας στα αυτοκίνητά μας είναι η ζώνη ασφαλείας 3 σημείων. Αυτό το γνωρίζουμε όλοι. Αυτό που δεν γνωρίζουμε, είναι τον δημιουργό της. Πρόκειται για τον Nils Bohlin, τον Σουηδό που έχει σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές από το 1959 μέχρι σήμερα, αφήνοντας το σημάδι του στην ιστορία του αυτοκινήτου.

 

Από τα αεροσκάφη στα αυτοκίνητα

Ο Bohlin γεννήθηκε το 1920. Τη δεκαετία του ’50 εξέλιξε τα εκτινασσόμενα καθίσματα για τα πολεμικά αεροσκάφη της Saab. Ένας θάνατος όμως στάθηκε η αιτία να ασχοληθεί με τα αυτοκίνητα. Συγκεκριμένα, ο τότε CEO της Volvo, Gunnar Engelau, όταν έχασε ένα συγγενικό του πρόσωπο σε τροχαίο δυστύχημα έπεισε τον Bohlin να αναλάβει να βελτιώσει την ασφάλεια των αυτοκινήτων. Και ο Bohlin δημιούργησε κάτι τόσο απλό αλλά και τόσο αποτελεσματικό που διατηρεί την ίδια βασική σχεδιαστική φιλοσοφία με μικρές βελτιώσεις, σε όλα τα αυτοκίνητα όλου του κόσμου, από το 1959 μέχρι και σήμερα.

 

Ανοίγοντας νέους δρόμους

Μέχρι το 1958, οι ζώνες ασφαλείας ήταν δύο σημείων (σαν αυτές που υπάρχουν στα αεροσκάφη), ήταν ουσιαστικά αναποτελεσματικές και τις χρησιμοποιούσαν μόνο οι οδηγοί αγώνων. Από την άλλη, οι πιο αποτελεσματικές ζώνες 4 σημείων που σχεδίαζε ο Bohlin τα προηγούμενα χρόνια για τους πιλότους δεν μπορούσαν να εφαρμοστούν με ευκολία στα αυτοκίνητα.

Ο Σουηδός μελέτησε προσεκτικά τις δυνάμεις που αναπτύσσονταν στους επιβάτες σε ένα ατύχημα. Γνώριζε πως η ζώνη ασφαλείας θα έπρεπε να απορροφά τις δυνάμεις σε συγκεκριμένα σημεία του ανθρώπινου σώματος: γύρω από τη λεκάνη και το θώρακα, εκεί δηλαδή όπου το ανθρώπινο σώμα είναι ισχυρότερο. Ταυτόχρονα όμως, έπρεπε να δένεται και να ρυθμίζεται εύκολα. Έτσι, σε ένα μόλις χρόνο κατέληξε σε μια πρόταση που συνδύαζε ένα τμήμα της ζώνης γύρω από τη μέση και ένα άλλο διαγώνια γύρω από το σώμα. Η ζώνη έπιανε σε τρία σημεία: ψηλά στη μεσαία κολόνα του αυτοκινήτου, χαμηλά στο κεντρικό τούνελ ανάμεσα στα εμπρός καθίσματα και σε ένα ακόμη χαμηλό σημείο πρόσδεσης στο κάτω μέρος της κεντρικής κολόνας. Η ζώνη 3 σημείων σχημάτιζε με άλλα λόγια ένα «V» με την κορυφή στραμμένη προς το δάπεδο και παρέμενε σταθερά στη θέση της χωρίς να μετακινείται υπό φορτίο. Και είναι οι ίδιες αρχές που ισχύουν και σήμερα -κάθε φορά που κάποιος φοράει τη ζώνη ασφαλείας.

 

Κάνοντας τη Volvo συνώνυμο της ασφάλειας

Το πρώτο αυτοκίνητο στον κόσμο με τοποθετημένες στάνταρ ζώνες ασφαλείας τριών σημείων ήταν ένα Volvo PV544Τ, το οποίο παραδόθηκε στις 13 Αυγούστου 1959, στη σουηδική πόλη Kristianstad. Σύμφωνα με υπολογισμούς της Volvo, από τότε μέχρι σήμερα η ζώνη ασφαλείας τριών σημείων του Bohlin έσωσε πάνω από 1.000.000 ζωές σε ολόκληρο τον κόσμο.

Τα PV544 και Amazon (120) ήταν τα πρώτα μοντέλα που χρησιμοποιούσαν αυτήν τη νέα εφεύρεση, καθιστώντας τη Volvo ως την πρώτη αυτοκινητοβιομηχανία που εφοδίασε τα αυτοκίνητά της με ζώνες ασφαλείας τριών σημείων στο στάνταρ εξοπλισμό τους. Η εφεύρεση κατοχυρώθηκε ως «ανοικτή πατέντα», ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα από όλους τους κατασκευαστές αυτοκινήτων, έτσι ώστε όλοι να απολαμβάνουν υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας.

Ο Nils Bohlin δεν σταμάτησε εκεί. Ήταν αυτός που σχεδίασε και έβαλε σε εφαρμογή το μοντέλο συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων από πραγματικά ατυχήματα με στόχο τη διαρκή βελτίωση της ασφάλειας των αυτοκινήτων. Από το 1966 μέχρι και σήμερα, το ειδικό τμήμα Accident Research Team της Volvo συλλέγει στοιχεία από πραγματικά ατυχήματα, στα οποία εμπλέκονται αυτοκίνητα Volvo και επεξεργάζεται μια τεράστια βάση δεδομένων. Τα αποτελέσματα συμβάλλουν στο know-how για την βελτίωση της ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας των σημερινών, αλλά και μελλοντικών μοντέλων της φίρμας.

Ο Nils Bohlin συμπεριλαμβάνεται στις μεγαλύτερες προσωπικότητες της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Πέθανε το 2002 σε ηλικία 82 ετών.

 

Δείτε παρακάτω ένα video σχετικό με την εξέλιξη της ζώνης ασφαλείας 3 σημείων από τον Nils Bohlin