Trabant: Βοήθεια ο «τραμπάκουλας»!

Η πρώην Ανατολικογερμανική Δημοκρατία δεν υπάρχει πια! Δεν υπάρχουν πλέον πολλά πράγματα από το «σιδηρούν παραπέτασμα»! Για κάποια μπορεί να κλάψεις, για άλλα όχι! Για το Trabant θα κλάψουμε; Συναισθηματικά ναι, πραγματικά όχι! Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που πάντα φιγουράρει μέσα στα χειρότερα αυτοκίνητα όλων των εποχών! Με το δίχρονο κινητήρα του δεν μπορούσε να έχει μέλλον, παρά το γεγονός ότι ήταν ελαφρύ και μπορούσε να χωρά τέσσερα άτομα μαζί με αποσκευές. Είχε όμως και ενδιαφέροντα σημεία, παρά το γεγονός ότι πολλές φορές το χρησιμοποιούν ως παράδειγμα της αποτυχίας της κεντρικής διοίκησης των συγκεντρωτικών τύπου καθεστώτων.

Πάντως, παρά τα όλα όσα προβλήματά του μπόρεσε να επιζήσει για σχεδόν 30 χρόνια και κατάφερε να διαθέσει 3.096.099 αυτοκίνητα, αν και ο πραγματικός αριθμός των αυτοκινήτων που τελικά κατασκευάστηκαν ήταν πιο κοντά στα 3,7 εκατομμύρια. Καθόλου άσχημα για μια αποτυχία, αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πολίτες πίσω από το τείχος μπορεί να περίμεναν ακόμα και χρόνια για να παραλάβουν το αυτοκίνητό τους, αφού δεν είχαν και πολλές επιλογές. Εδώ που τα λέμε δεν είχαν καμία άλλη επιλογή από το να περιμένουν!

 

Ιστορία

Το όνομά του σημαίνει «δορυφόρος», ή «σύντροφος» (στα γερμανικά) και μάλλον προέρχεται τιμητικά (!) από τον Σοβιετικό δορυφόρο τότε Sputnik, ενώ χαριτωμένα το ανέφεραν ως «Τράμπι» (Trabbi). Αρχικά μάλιστα το σχέδιο ήταν για ένα όχημα με τρείς τροχούς που θα κατασκευάζονταν από την Auto Werke Zwickau. Τελικά απέκτησε ένα τροχό ακόμα. Αν και ουσιαστικά υπήρξε μόνο μία έκδοση, πρακτικά υπήρξαν τέσσερις εκδοχές: Η πρώτη από το 1957 έως το 1962 ως Trabant 500, από το 1962 και για δύο μόνο χρόνια ως Trabant 600 και ως Trabant 601 από το 1963 έως το 1991. Τέλος υπήρξε και έκδοση τιμής ένεκεν (ας πούμε) ως Trabant 1.1 για ένα και μόνο χρόνο το 1991, με τετράχρονο κινητήρα 1.043 κ.εκατ., όταν η εταιρεία αγοράστηκε από την VW για να την στείλει στον αγύριστο!

Βέβαια, τη τελευταία χρονιά της ζωής του μπορεί να φόρεσε τετράχρονο κινητήρα (τώρα γιατί έγινε αυτό είναι άγνωστο), αλλά τα υπόλοιπα πάντα φορούσε τον δικύλινδρο δίχρονο που άφηνε το χαρακτηριστικό μπλε μυρωδάτο (αλλά και γεμάτο μικροσωματίδια) καπνό στο διάβα του.

 

Τεχνικά

Η απόδοσή του δεν ήταν και πολύ ζωηρή, αλλά χάρη στο χαμηλό του βάρος που ήταν μόλις 600 κιλά μπορούσε να κινείται με αξιοπρέπεια. Στο τέλος της παραγωγής του οι ίπποι είχαν φτάσει τον εκπληκτικό αριθμό των 26 από 600 κ.εκατ. και για να φτάσει τα πρώτα 100 χλμ./ώρα απαιτούνταν 21 δεύτερα, με τη τελική του ταχύτητα να αγγίζει τα 100 χλμ./ώρα. Η κατανάλωσή του ήταν υψηλή στα 7,0 λίτρα για κάθε 100 χλμ. και απαιτούσε φυσικά το λάδι  να αναμιγνύεται μαζί με τη βενζίνη, αφού δεν υπήρχε τρόμπα λίπανσης! Και το αστείο, αν όχι τραγικό της υπόθεσης: Το ρεζερβουάρ των 24 λίτρων βρισκόταν τοποθετημένο εμπρός από οδηγό/συνοδηγό και ακριβώς πίσω και πάνω από τον κινητήρα, ώστε το καύσιμο να ρέει χάρη στη βαρύτητα στο καρμπυρατέρ. Μειονέκτημα η ασφάλεια! Μάλιστα τα πρώτα αυτοκίνητα δεν είχαν δείκτη βενζίνης, αλλά μια μεταλλική λάμα, όπως αυτή που χρησιμοποιείται ως δείκτης για τη στάθμη του λαδιού!

Η κατασκευή ήταν μεταλλική… από κάτω με την υπερκατασκευή, δηλαδή τα φτερά, τις πόρτες και την οροφή από Duroplast. Το Duroplast ήταν ένα σκληρό σύνθετο υλικό από ανακυκλωμένα υλικά που προέρχονταν από τα υπολείμματα επεξεργασίας του Ρώσικου μπαμπακιού και ρητίνη από τη Γερμανία, με αποτέλεσμα το Trabant να είναι το πρώτο, αν όχι και το μοναδικό αυτοκίνητο που κατασκευάστηκε ποτέ από ανακυκλώσιμα υλικά. Πάντως για την ιστορία και μόνο να αναφέρουμε ότι ήταν το δεύτερο αυτοκίνητο κατασκευασμένο από Duroplast, αφού σαν πρώτο ιστορικά θεωρείται το P70 που κατασκευάστηκε από το 1954 έως το 1959, αλλά σε πολύ λίγα αντίτυπα.

Για να μην είμαστε όμως και τελείως αρνητικοί θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι όταν το Trabant παρουσιάστηκε το 1958 ήταν ένα αρκετά μοντέρνο όχημα. Μάλιστα ήταν άμεσα συγκρίσιμο με το δυτικογερμανικό Lloyd που και αυτό διέθετε αντίστοιχο κινητήρα. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι ο αερόψυκτος, δικύλινδρος κινητήρας των αρχικά 500 και αργότερα 600 κ.εκατ. δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα… δάνειο, αφού ουσιαστικά ήταν μια αντιγραφή του προπολεμικού κινητήρα της DKW. Να θυμίσουμε ότι τον ίδιο δρόμο του δανείου είχε ακολουθήσει και η Saab, όταν παρουσίασε το πρώτο 92 που φορούσε δικύλινδρο δίχρονο κινητήρα, αν και οι Σουηδοί είχαν φροντίσει να προσθέσουν ψύξη με νερό και να τον μεγαλώσουν στα 764 κ.εκατ. Οι αναρτήσεις όμως ήταν ιδιαιτέρα προοδευτικές με την εμπρός να αποτελείται σχεδόν από διπλά ψαλίδια με το πάνω να δημιουργείται από εγκάρσιο φύλλο σούστας και πίσω από ανοιχτό ψαλίδι που δημιουργούσε ένα «Γ», στηριζόμενο και αυτό πάνω σε ακόμα ένα εγκάρσιο φύλα σούστας. Τέλος τα φρένα ήτα τέσσερα ταμπούρα.

 

Παραγωγή

Το 1958 άρχισε η παραγωγή του αυτοκινήτου ως P50 με κινητήρα 18 ίππων για να πάρει δύο ίππους ακόμα το 1960 και 23 το 1960 μετονομαζόμενο σε P60. Το αναθεωρημένο… λίγο P601 παρουσιάστηκε το 1964 με νέα μάσκα και ουσιαστικά παρέμεινε χωρίς περαιτέρω αλλαγές μέχρι το τέλος του, με μόνη ουσιαστική βελτίωση την αναβάθμιση των ηλεκτρικών σε 12V από 6V. Και μπορεί οι σχεδιαστές κατά καιρούς να παρουσίασαν ευφάνταστους αντικαταστάτες, οι οποίοι όμως ποτέ δεν προχώρησαν πέρα από το στάδιο του πρωτότυπου, αφού δεν υπήρχαν χρήματα για τέτοιες πολυτέλειες.

 

Τέλος

Το εργοστάσιο στο Mosel έκλεισε τις πύλες του στις 30 Απριλίου του 1991. Είναι όμως ειρωνικό ιστορικά το γεγονός ότι η VW που την αγόρασε, είχε στην κατοχή της την Audi, το εργοστάσιο της οποίας, ως Auto Union, είχε κατασχέσει το Σοβιετικό καθεστώς όταν αυτό βρέθηκε στη σφαίρα επιρροής του μετά τη μοιρασιά της Γερμανίας. Σήμερα το εργοστάσιο στο Zwickau παράγει κινητήρες.