Lotus Esprit: Leading edge

Στην έκθεση της Γενεύης η συνάντηση του Colin Chapman με τον Giorgetto Giugiaro της Italdesign κατέληξε στη συνεργασία τους καθώς ο Βρετανός πρότεινε στο Ιταλό να σχεδιάσει τον αντικαταστάτη της Europa. Η πρόταση ήρθε εννέα μήνες αργότερα με το «Silver Car Design Study» που πρέπει να παραδεχτούμε ότι άνοιξε νέους δρόμους στη σχεδίαση με το τολμηρό αιχμηρό, πολυγωνικό σχήμα του (τότε το παρομοίασαν με διπλωμένο χαρτί) μακριά από τις καμπύλες που ήταν τότε στη μόδα. Όνομα του νέου αυτοκινήτου Esprit, καθώς όλα τα ονόματα των αυτοκινήτων της Lotus αρχίζουν με «Ε».

 

Όλα αρχίζουν

Τον Νοέμβριο του 1973 επιτέλους φτάνει στη Βρετανία το «working prototype» το οποίο πλέον δεν στηρίζεται πάνω στο ενσωματωμένο πλαίσιο που χρησιμοποιεί σύνθετα υλικά στην υπερκατασκευή, όπως στην Europa, αλλά πλέον το νέο αυτοκίνητο χρησιμοποιεί την πρακτική της Elan, η οποία θέλει πλαίσιο ραχοκοκαλιά (backbone το ονομάζουν οι βρετανοί) πάνω στο οποίο πλέον στηρίζεται η υπερκατασκευή από σύνθετα υλικά. Η πρακτική αυτή όχι μόνο ήταν πιο απλή στη παραγωγή, αλλά και πολύ πιο εύκολα επισκευάσιμη.

Μάλιστα ο αρχικός σχεδιασμός περιελάβανε και κινητήρα V8, όμως η πετρελαϊκή κρίση περιόρισε τις επιλογές του κινητήρα στην εξής μία, τον τετρακύλινδρο εν σειρά, αλλά με διπλούς εκκεντροφόρους και 16 βαλβίδες από την εμπροστοκίνητη Elite. Να θυμίσουμε ότι ο… γερμένος στο πλάι αυτός δίλιτρος κινητήρας, που φέρει την κωδική ονομασία «series 907» βασίζεται πάνω στο μπλοκ της Vauxhall (βλέπε Opel), αλλά επειδή δημιούργησε προβλήματα ο Ron Burr τον χρησιμοποίησε ως βάση για τον κινητήρα που εξέλιξε τελικά η ίδια η Lotus. Επίσης το κιβώτιο ταχυτήτων προέρχονταν από την Citroen SM, αλλά με νέες σχέσεις.

Το ολοκληρωμένο αυτοκίνητο τελικά παρουσιάστηκε το 1975 στο Paris Motor Show και συνεπήρε τους θεατές, αλλά οι πρώτες δοκιμές δεν ήταν και τόσο ενθουσιώδεις, αφού όλοι κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα, οι επιδόσεις δεν ήταν αυτές ενός supercar. Γιατί ο τετρακύλινδρος κινητήρας των 1.973 κ.εκ. και των 160 ίππων στις 6.200 rpm δεν ήταν αρκετός για τα 898 κιλά, που μπορεί να ήταν λίγα (αν όχι ελάχιστα), αλλά οι 160 ίπποι ήταν ακόμα πιο λίγοι για supercar. Όμως τα λίγα αυτά κιλά σε μήκος 4,191 μέτρων, με τον κινητήρα τοποθετημένο στο κέντρο (διαμήκης διάταξη) και με ανεξάρτητη ανάρτηση σε όλους τους τροχούς (διπλά ψαλίδια εμπρός και πίσω, διάταξη Chapman που χρησιμοποιεί ψαλίδια μόνο κάτω, καθώς το ρόλο της πάνω βάσης τον παίζει το ημιαξόνιο) το αυτοκίνητο ήταν ένα «χάρμα» στο δρόμο, όπως άλλωστε και όλα τα Lotus. Τέλος τα φρένα ήταν τέσσερα δισκόφρενα με τα πίσω εσωτερικά τοποθετημένα. Από τη πρώτη αυτή έκδοση γνωστή ως S1 (series 1) που έζησε από το 1976 έως το 1978 κατασκευάστηκαν 718 αυτοκίνητα.  

H S2 που παρουσιάστηκε το 1978 (μέχρι το 1986) διέθετε μικροαλλαγές, όπως εισαγωγές αέρα πίσω για καλύτερη ψύξη, ενώ έπρεπε να φτάσουμε στα 1980 και στην υπερσυμπιεζόμενη έκδοση για να αποκτήσει η Esprit πραγματικές επιδόσεις με 215 ίππους! Με τους περισσότερους ίππους ενισχύθηκε το backbone υποπλαίσιο και η πίσω ανάρτηση απέκτησε ακόμα ένα ψαλίδι ώστε να ελαφρώσει το βάρος που δέχονταν το ημιαξόνιο. Ακόμα πιο σημαντικές ήταν οι αλλαγές που της έγιναν το 1987, όταν η S3 που έζησε ως το 1992 επανασχεδιάστηκε από τον Peter Stevens (γνωστό από την McLaren), ενώ άλλαξε και ο τρόπος κατασκευής με τη Lotus να εξελίσσει ένα δικό της σύστημα καλουπώματος των επιμέρους σύνθετων κομματιών που τώρα ονομάζονταν VARI (Vacuum Assisted Resin Injection). Τέλος άλλαξε και το κιβώτιο ταχυτήτων που αυτή τη φορά ανήκε στη Renault, με αποτέλεσμα όμως τα πίσω δισκόφρενα να είναι τώρα τοποθετημένα εξωτερικά. Επίσης το 1989 προστέθηκε ηλεκτρονικός ψεκασμός και intercooler νερού/αέρος, μια εξέλιξη που ανέβασε τους ίππους στους 228!

Τελευταία μεγάλη αλλαγή αυτή του 1993 που κράτησε έως το τέλος της ζωής της το 2004, σχεδιασμένη αυτή τη φορά από τον Julian Thomson, αν και κάπως προκλητική και μακριά από την απλότητα των αυτοκινήτων του Colin Chapman. Οι ίπποι πλέον είχαν ανέβει στους 300 με τον κινητήρα στα 2,2 λίτρα, αλλά η πιο μεγάλη προσθήκη ήταν αυτή του 1996 όταν επιτέλους η Esprit απέκτησε αυτό που πάντα χρειάζονταν, δηλαδή ένα μεγάλο κινητήρα. Αυτή τη φορά ο V8 κινητήρας ήταν εξολοκλήρου αλουμινένιος, μάλιστα διπλά υπερσυμπιεζόμενος (με τουρμπίνες της Garrett Τ3/60) με κωδική ονομασία Type 918. Όμως και πάλι δεν εκμεταλλεύτηκε τους 500 ίππους (από τα 3,6 λίτρα) που μπορούσε να φτάσει και τελικά χρησιμοποιούσε μόνο τους 350 ώστε να αντέξει το κιβώτιο ταχυτήτων της Esprit. Η παραγωγή στο Hethel τερματίστηκε το 2004 με 10.675 Esprit να έχουν βρει αγάπη και ζεστασιά.