Αφιέρωμα Mazda MX-5: Τέσσερις γενιές Jinba-Ittai

Οι περιπτώσεις αυτοκινήτων που έχουν αναδειχθεί ως διαχρονικές δεν είναι λίγες. Αρκετά σημερινά μοντέλα έχουν τις ρίζες τους στο μακρινό παρελθόν, διατηρώντας μέρος των χαρακτηριστικών τους στο πέρασμα του χρόνου. Όμως, υπάρχουν κάποιες κατασκευές που απέναντι στη… λαίλαπα της εξέλιξης των ειδών και των απαιτήσεων της σύγχρονης εποχής, διατήρησαν τη βασική τους φιλοσοφία αναλλοίωτη.
Όπως το διαχρονικό και εξαιρετικά δημοφιλές Mazda MX-5. Το διθέσιο roadster που ουσιαστικά το 1989 αναγέννησε από τις στάχτες της μία ολόκληρη κατηγορία. Αυτή των roadster. Με παλιά «βρετανική» συνταγή, που μεταφράζεται σε μία κατασκευή με τον κινητήρα μπροστά, την κίνηση να μεταφέρεται στους πίσω τροχούς και χαμηλό βάρος, η ιαπωνική εταιρεία δημιούργησε μία κατασκευή που εξακολουθεί και παραμένει επίκαιρη 31 χρόνια μετά την παρουσίαση της πρώτης γενιάς.
Βλέπετε, εξαρχής η φιλοσοφία της Mazda είχε ονοματεπώνυμο: «Jinba-Ittai». Ή πιο απλά, η σχέση ανάμεσα σε άνθρωπο και μηχανή, όπως αντίστοιχα με αυτή που δημιουργείται ανάμεσα σε αναβάτη και άλογο.  

1η γενιά - ΝΑ (1989-1997)

Η εξέλιξη του διήρκησε δέκα ολόκληρα χρόνια! Τα τμήματα σχεδίασης της Mazda σε Ιαπωνία και Αμερική έκαναν τις δικές του προτάσεις, με το διοικητικό συμβούλιο να επιλέγει αυτή που προέκυψε από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού! Βλέπετε, οι Ιάπωνες τεχνικοί προφανώς επηρεασμένοι από το Toyota MR2, είχαν προτείνει το MX5 ή Miata, να είναι πισωκίνητο, αλλά να έχει τοποθετημένο τον κινητήρα στο κέντρο.
Στο τέλος προτιμήθηκε η φιλοσοφία που ακολουθεί το MX-5 μέχρι και σήμερα, με τον κινητήρα τοποθετημένο μπροστά και την κίνηση να μεταφέρεται στους πίσω τροχούς, παραπέμποντας στην Lotus Elan της δεκαετίας του ‘60. Ακόμα και η σχεδιαστική του φιλοσοφία, με τα αναδιπλούμενα φωτιστικά σώματα και τις καμπύλες του αμαξώματος αναδεικνύαν ακόμα περισσότερο τη βρετανική λογική.
Η δεκαετής εξέλιξη είχε ως αποτέλεσμα μία κατασκευή οδηγικής απόλαυσης. Το χαμηλό του βάρος, σε συνδυασμό με τη ρύθμιση της ανάρτησης το καθιέρωσαν ως ένα από τα πιο funtodriveμοντέλα της εποχής. H πρώτη γενιά συνδυάστηκε με δύο κινητήρες απόδοσης 1.600 και 1.800 cc, που απέδιδαν 90 και 115 PS στην πρώτη περίπτωση, και 132 σε αυτή με τον μεγαλύτερο κινητήριο σύνολο.
Όμως, σε κάθε περίπτωση το στοιχείο που έκανε τη διαφορά ήταν το βάρος του, το οποίο και άγγιζε τα 950 κιλά! Και σαν να μην έφτανε αυτό, το χαμηλό του κόστος κτήσης δεν το τοποθετούσε στη σφαίρα της φαντασίας, γεγονός που συνετέλεσε στην τεράστια εμπορική του επιτυχία.

2η γενιά - ΝΒ (1998-2004)

Μετά από σχεδόν μία δεκαετία, ήρθε η ώρα του πρώτου απαραίτητου facelift. Η σχεδίαση του αμαξώματος διαφοροποιήθηκε σημαντικά, ειδικά στο εμπρός μέρος, με τα αναδιπλούμενα φωτιστικά σώματα να δίνουν τη θέση τους σε σταθερά. Η αλλαγή αυτή αποτέλεσε επιτακτική ανάγκη, αφού με την προηγούμενη σχεδίαση δεν ήταν σύμφωνο με τη νέα νομοθεσία για την ασφάλεια των πεζών.
Ο κινητήρας των 1.600 ccείχε ελάχιστα μειωμένη απόδοση αγγίζοντας τους 110 ίππους, ενώ αυτός των 1.800 ccέφτασε τους 140 και συνδυαζόταν με χειροκίνητο κιβώτιο έξι σχέσεων. Σημαντικές αλλαγές είχαν γίνει και στη καμπίνα του εσωτερικού, με νέα σχεδίαση και χρήση καλύτερων υλικών. Η υφασμάτινη κουκούλα απέκτησε γυάλινο πίσω τζάμι, ενώ η βάση της πίσω ανάρτησης ήταν ενισχυμένη, έχοντας παράλληλα τοποθετηθεί μεγαλύτερης διαμέτρου αντιστρεπτικές.
Τέλος, με στόχο την αύξηση του χώρου αποσκευών επανασχεδιάστηκε το πίσω πάτωμα, τοποθετώντας τη ρεζέρβα και τη μπαταρία πιο χαμηλά, κερδίζοντας με αυτόν τον τρόπο πολύτιμα λίτρα στο πορτ μπαγκάζ. Βέβαια, όλα τα παραπάνω είχαν σαν αποτέλεσμα να αυξηθεί το βάρος στα 1.090 και 1.100 κιλά, ανάλογα με τον κινητήρα, χωρίς όμως εν τέλει να χάσει μέρος της φιλοσοφίας του.
Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι το 2000 το MX-5 έσπασε το ρεκόρ πωλήσεων roadster γράφοντας το όνομα του στο ρεκόρ Γκίνες. Κάτι που επαναλήφθηκε και το 2003, όταν ξεπέρασε τα 700.000 αντίτυπα.

3η γενιά - NC (2005-2014)

Το MKIII ήταν ένα τεράστιο άλμα για τη Mazda, με το MX-5 ουσιαστικά να ενηλικιώνεται. Οι διαστάσεις του μεγάλωσαν σημαντικά, ενώ αυξήθηκε και το βάρος του. Σχεδιαστικά μοιάζει με μία εκσυγχρονισμένη εξέλιξη του ΝΒ, με έντονες καμπύλες στο εμπρός μέρους και στους θόλους. Τα φωτιστικά σώματα δεν ενθουσίασαν τους λάτρεις του ΜΧ-5, αλλά λίγα χρόνια αργότερα η Mazda φρόντισε να διορθώσει το λάθος της πραγματοποιώντας ένα facelift που άλλαξε άρδην την εικόνα του, όντας πιο επιθετικό.
Κάτω από το εμπρός καπό βρίσκονταν πλέον δύο νέοι κινητήρες, 1.800 και 2.000 cc, με απόδοση 124 και 160 ίππων, αντίστοιχα. Την ίδια ώρα, στον τομέα της ανάρτησης ακολουθήθηκε η φιλοσοφία του RX-8 με γόνατα ΜακΦέρσον μπροστά και πολλαπλών συνδέσμων πίσω.
Στο εσωτερικό, οι αλλαγές ήταν ακόμα πιο ευδιάκριτες, την ώρα που αυξημένος ήταν και ο διαθέσιμος χώρος για τους επιβάτες. Μάλιστα, στην 3η γενιά για πρώτη φορά το MX-5 εφοδιάστηκε με σκληρή οροφή ηλεκτρικά αναδιπλούμενη!

4η γενιά - ND (2015- σήμερα)

Επιστροφή στις ρίζες! Για πολλούς η 3^η γενιά είχε ξεφύγει από την αρχική φιλοσοφία της πρώτης γενιάς του MX-5 και στην Ιαπωνία αποφάσισαν να ακολουθήσουν τη συνταγή του παρελθόντος. Σε μία εποχή που τα αυτοκίνητα γίνονται μεγαλύτερα, με αυξημένο βάρος, στην Mazda έπραξαν ακριβώς το αντίθετο.
Δεν είναι τυχαίο ότι το ΝD είναι ελάχιστα πιο κοντό σε σχέση με αυτό της πρώτης γενιάς, διαθέτοντας σχεδόν το ίδιο βάρος. Η σχεδίαση του διαφοροποιήθηκε τελείως, αφού έπαψε να θυμίζει τις προηγούμενες γενιές. Οι καμπύλες έδωσαν τη θέση τους σε έντονες γραμμές και ακμές, δημιουργώντας ένα αντικειμενικά υπέροχο αποτέλεσμα. Σε αντίστοιχο μοτίβο και το εσωτερικό, το οποίο αν και σύγχρονο διατηρεί στοιχεία από το ένδοξο παρελθόν. Κερασάκι στην τούρτα; Το γεγονός ότι για πρώτη φορά το τιμόνι ρυθμίζεται τηλεσκοπικά, στοιχείο που προκάλεσε ενθουσιασμό σε όσους ψηλότερους…
Κάτω από το εμπρός μακρύ ρύγχος κρύβονται δύο κινητήρες, με αυτόν των 1.500 cc να αποδίδει πλέον 132 ίππους και τον μεγάλο των 2.000 cc να έχει φτάσει τους 184. Και όλα αυτά, με την ισχύ να περνάει στους πίσω τροχούς μέσω ενός κιβωτίου έξι σχέσεων. Την ίδια ώρα, για να μείνει ζωντανό το… πνεύμα του Jinba-Ittai, η ανάρτηση μπορεί να διαθέτει διπλά ψαλίδια μπροστά και πολλαπλών συνδέσμων πίσω, αλλά με διαφορετική γεωμετρία και κάστερ, έχοντας κάνει χρήση αλουμινίου σε πολλά επιμέρους μέρη όπως τους συνδέσμους και την αντιστρεπτική.
Η έκδοση με τη σκληρή αναδιπλούμενη οροφή καταργήθηκε, αλλά στη θέση της παρουσιάστηκε αυτή με τον κωδικό RF, η οποία έχει τα ίδια χαρακτηριστικά (σκληρή, ηλεκτρικά αναδιπλούμενη), αλλά προσφέροντας στο MX-5 χαρακτήρα targa.
Ακόμα και έτσι, η νεότερη γενιά του ιαπωνικού roadster διατηρεί όλα τα στοιχεία που το καθιέρωσαν στο πέρασμα του χρόνου. Παραμένοντας μία οδηγοκεντρική κατασκευή, που καταφέρνει να δημιουργεί μία μοναδική σύνδεση ανάμεσα σε άνθρωπο και μηχανή.