Ιστορίες της Alfa Romeo: Από τις ρίζες της Μιλανέζικης μάρκας, μέχρι τις πρώτες διεθνείς νίκες της

Ταξίδι στο χρόνο! Μέσα από ένα σπουδαίο αφιέρωμα, η Alfa Romeo μας μεταφέρει στο ένδοξο παρελθόν της. Το πρώτο κεφάλαιο ξεκινάει από τις αρχές του 20ου αιώνα με ιστορίες και προσωπικότητες που αναβιώνουν γύρω από το πρώτο αυτοκίνητο της Alfa Romeo. Και ουσιαστικά τη σύσταση και δημιουργία της θρυλικής φίρμας.

Ο Ναπολιτάνος Γάλλος
Επίσημα η ιστορία της μάρκας ξεκινά στις 24 Ιουνίου του 1910, με την ίδρυση της A.L.F.A. (Anonima Lombarda Fabbrica Automobili). Παρ’ όλα αυτά, όλα ξεκίνησαν λίγα χρόνια νωρίτερα από έναν ξεχωριστό Γάλλο με μεγάλο μουστάκι και ένα μοναδικό επιχειρηματικό ένστικτο.

Ο Pierre Alexandre Darracq ξεκίνησε την επιχειρηματική του καριέρα του από ένα εργοστάσιο ποδηλάτων στο Μπορντό, το οποίο διαχειρίστηκε εξαιρετικά μέχρι που ερωτεύτηκε το αυτοκίνητο. Τότε ξεκίνησε να κατασκευάζει αυτοκίνητα στη Γαλλία, επίσης με μεγάλη επιτυχία.
Η καλή πορεία της επιχείρησης τον οδήγησε στην απόφαση να ξεκινήσει την εξαγωγή των αυτοκινήτων ανοίγοντας γραφεία στο Λονδίνο και τη Νάπολι τον Απρίλιο του 1906. Το ταξίδι από τη Γαλλία στη Νάπολη ήταν μακρύ, δύσκολο και κοστοβόρο. Έτσι μέχρι τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους η παραγωγή μεταφέρθηκε στο Μιλάνο στην περιοχή Portello.
Παράλληλα με τα προβλήματα στα logistics, ο Darracq διαπίστωσε ότι υπήρχαν και γενικότερα θέματα με την αγορά. Οι πωλήσεις αυτοκινήτων στην Ιταλία παρέμεναν σε χαμηλό επίπεδο. Μόλις λίγες χιλιάδες αυτοκινήτων βρίσκονταν στους δρόμους και η σχετικά χαμηλή αγοραστική δύναμη του κοινού δεν βοηθούσε την κατάσταση. Σαν να μην έφταναν αυτά, σε σχέση με τη Γαλλία, οι αγοραστές στην Ιταλία είχαν διαφορετικές προσδοκίες.
Τα αυτοκίνητα του Darracq ήταν ελαφριά και εύθραυστα και δεν είχαν αρκετή ισχύ για τις προτιμήσεις των Ιταλών. Στα τέλη του 1909 ο Darracq αναγκάστηκε να προχωρήσει σε εκκαθάριση της εταιρείας του.

Ο Ιππότης από το Μιλάνο
Οι δυνατότητες όμως του εργοστασίου στο Portello δεν πέρασαν απαρατήρητες από τον Ιππότη Ugo Stella που ήταν διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης του Darracq. Ο Stella κινήθηκε άμεσα για να βρει επενδυτές και να εξασφαλίσει εγγυήσεις από την Αγροτική Τράπεζα του Μιλάνο. Στη συνέχεια πήρε τον έλεγχο του εργοστασίου και επαναπροσέλαβε 200 εργαζομένους της επιχείρησης.
Ήταν μια φιλόδοξη και ριψοκίνδυνη κίνηση… Μια από τις πολλές συνέθεσαν την ιστορία της Alfa Romeo. Ο Stella γνώριζε πολύ καλά τη δουλειά του, υπολόγισε τα ρίσκα και κατανόησε τι είδους αυτοκίνητα ήθελαν οι πελάτες. Επίσης είχε έναν κρυφό άσο στο μανίκι του. Βρήκε τον κατάλληλο άνθρωπο για να τα σχεδιάσει.

Ο Σωτήρας από την Πιατσέντζα
Ο Giuseppe Merosi ήταν ένας επόπτης έργων από την Πιατσέντζα. Όπως και πολλοί άλλοι νέοι της εποχής είχε καταληφθεί από το πάθος για τα αυτοκίνητα και τις μοτοσυκλέτες και είχε εργαστεί σε διαφόρους ρόλους σε αυτό το νέο τομέα της βιομηχανίας.

Το φθινόπωρο του 1909 ο Stella του ζήτησε να δημιουργήσει δύο εντελώς νέα αυτοκίνητα κατάλληλα για τις επιθυμίες του Ιταλικού κοινού.  Δύο αυτοκίνητα πιο ισχυρά από εκείνα του Darraq και με πλαίσιο ικανό να ντυθεί με πολυτελή αμαξώματα.

Στην αποθήκη του σπιτιού του, στην Via Cappucio 17 στο Μιλάνο, ο νεαρός μηχανικός-σχεδιαστής δούλευε μέρα και νύχτα και την 1^η Ιανουαρίου του 1909 κατέθεσε τα σχέδια για το πρώτο αυτοκίνητο στο τεχνικό γραφείο.

Η 24 HP
Ίσως για μοναδική φορά στην ιστορία της αυτοκίνησης, ένα αυτοκίνητο δημιουργήθηκε πριν από την εταιρεία που θα το κατασκεύαζε και θα το διέθετε στην αγορά. Η 24 HP είχε κινητήρα μονομπλόκ (κάτι ασυνήθιστο για την εποχή), 4 κυλίνδρους, 4.000 κ.εκ. και απόδοση 42 ίππους που έδιναν κίνηση μέσω ενός άξονα στους πίσω τροχούς. Είχε στιβαρό πλαίσιο με ενισχύσεις από πρεσαριστό μέταλλο, επιτρέποντας στους αμαξοποιούς Castagna, Schieppati, Sala και Bollani, να εξελίξουν  διάφορα πολυτελή αμαξώματα για απαιτητικούς πελάτες. Οι στόχοι της 24 HP ήταν εξαρχής υψηλοί. Σήμερα θα την ονομάζαμε ως μοντέλο Premium, με το κόστος της να αντιστοιχεί περίπου στις αποδοχές δύο ετών ενός εργαζομένου.

Επίσης εξαρχής ήταν και ένα πολύ γρήγορο αυτοκίνητο, ξεπερνώντας τα 100χλμ./ώρα, ενώ ιδιαίτερη προσεχτική και ακριβής ήταν η κατασκευή του. Έτσι δεν ήταν απλά γρήγορο, αλλά προσέφερε και κορυφαία οδηγική αίσθηση. Η εξαιρετική αποδοχή του λοιπόν δεν αποτέλεσε έκπληξη. Η πρώτη A.L.F.A. ήταν μια πραγματική Alfa Romeo. Κομψή, σπορ, τεχνολογικά προηγμένη γεμάτη γοητεία και χαρίσματα. Αυτή θα παρέμενε και η συνταγή που θα ακολουθούσε η μάρκα μέσα στη μακρά ιστορία της. Ένα σημείο αναφοράς που την καθιστά μοναδική στο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Ο Merosi συνειδητοποίησε ότι ήταν στο σωστό δρόμο και πάτησε «γκάζι». Το 1911 εξέλιξε την 24 HP Corsa: μικρότερο βάρος, περισσότερη ισχύς και περισσότερη ορμή… όπως η GTA του σήμερα. Με αυτό το μοντέλο, μόλις ένα χρόνο μετά την ίδρυση της μάρκας, η A.L.F.A. μπήκε στο χώρο του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Η πρώτη νίκη ήρθε στον αγώνα Parma-Poggio di Berceto το 1913, με τον οδηγό Nino Franchini να τερματίζει πρώτος στην κατηγορία του και δεύτερος γενικής.

 

Η 40/60 HP
Για μια νεοσύστατη μάρκα, οι αγώνες ήταν ο καλύτερος τρόπος για να αναδειχθεί το όνομα της και αυτό το γνώριζε ο Merosi. Έτσι αποφάσισε να κατασκευάσει ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο με έναν νέας φιλοσοφίας κινητήρα. Το 1913 η 40/60 HP ήταν έτοιμη.

Ο Κόμης Ricotti ζήτησε από τον αμαξοποιό Castagna να δημιουργήσει πάνω στο πλαίσιο της A.L.F.A. 40/60 HP με βάση τις αρχές μια νέας επιστήμης που γεννιόταν εκείνη της εποχή: Της αεροδυναμικής. Το αποτέλεσμα ήταν η 40/60 HP Aerodynamic Ricotti Torpedo, μια δημιουργία που μοιάζει να ξεπήδησε από τις σελίδες μυθιστορήματος του Ιουλίου Βερν και ήταν ικανή να αγγίζει τα 139χλμ./ώρα.

Όμως το ξέσπασμα του 1^ου Π.Π. άλλαξε για όλους τα δεδομένα, οι πάντες, συμπεριλαμβανομένης και της A.L.F.A., καλέστηκαν να συμβάλουν στην κάλυψη στρατιωτικών αναγκών. Στις 2 Νοεμβρίου του 1915 η εταιρεία Ing. Nicola Romeo & Co ανέλαβε το εργοστάσιο στο Portello με σκοπό την κατασκευή πυρομαχικών και κινητήρων αεροσκαφών. Η αρχική μονάδα παραγωγής τροποποιήθηκε με νέα μηχανήματα από τις Η.Π.Α., ενώ το δυναμικό αυξήθηκε από λίγες εκατοντάδες σε περισσότερα από 1.200 άτομα.

 

Ο Μηχανολόγος Γερουσιαστής
Ο Nicola Romeo, o οποίος διετέλεσε και Γερουσιαστής του Βασιλείου της Ιταλίας, αποτελεί ακόμα μια σημαντική προσωπικότητα στην ιστορία μας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου εξαγόρασε σημαντικές εταιρείες κατασκευής μηχανολογικού εξοπλισμού, όπως οι “Costruzioni Meccaniche di Saronno” και “Officine Meccaniche Tabanelli” στη Ρώμη και η “Officine Ferroviarie Meridionali” στη Νάπολι. Στη συνέχεια μετονόμασε την εταιρεία του σε “Ing. Nicola Romeo Anonymus Co.” Και όταν η Banca Italiana di Sconto ζήτησε τη εκκαθάριση της A.L.F.A. δεν δίστασε να την αγοράσει.

Λόγω της διαμάχης με τους προηγούμενους ιδιοκτήτες σε σχέση με το όνομα, ο Romeo αποφάσισε να διαθέτει τα προϊόντα συνδυάζοντας το Alfa με το επώνυμο του. Τα πρώτα αυτοκίνητα που έφεραν το όνομα Alfa Romeo, ήταν η 20/30 HP και η ES Sport. Δύο αυτοκίνητα που ακολούθησαν το δρόμο που έδειξε ο Merosi πριν από τον πόλεμο. Κομψά, γρήγορα και με πολύ δυνατή προσωπικότητα.

Στα μεταπολεμικά χρόνια, οδηγοί όπως οι Giuseppe Campari, Antonio Ascari, Ugo Sivocci, αλλά και ο νεαρός Enzo Ferrari έγιναν γνωστοί σε όλη την Ευρώπη χάρη στις επιτυχίες τους με τα αυτοκίνητα της Alfa Romeo. Mugello, Parma-Poggio di Berceto, Targa Florio, Aosta-Gran San Bernardo, Coppa delle Alpi: σε κάθε αγώνα οι Alfa Romeo διακρίνονταν. Αυτό που έλειπε ήταν ο πρώτο διεθνής θρίαμβος.

Το αριστούργημα του Merosi
Η Ιταλική απάντηση στα πιο κομψά αυτοκίνητα όλου του κόσμου. Αυτό ανέφερε ο Βρετανικός τύπος για τη νέα Alfa Romeo RL όταν αυτή παρουσιάστηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Λονδίνου τον Νοέμβριο του 1921. H RL επανακαθόριζε όσο ήξερε ο κόσμος του αυτοκινήτου. Ήταν πιθανότατα το αριστούργημα του Merosi. Ένας 3λιτρος κινητήρας απόδοσης 56 ίππων, 6κυλινδρος με μονομπλοκ κατασκευή και βαλβίδες με εκκεντροφόρο και ωστήρια, επέτρεπε στην RL να ξεπερνά τα 110χλμ./ώρα, αλλά κυρίως να το επιτυγχάνει με αξεπέραστο και ακριβέστατο έλεγχο.

Το 1923 ο Merosi κατασκεύασε δύο ειδικές Corsa αγωνιστικές εκδόσεις, των οποίων το βάρος είχε μειωθεί στα 980 κιλά. Σχεδιάστηκαν για να κερδίσουν το διάσημο αγώνα Targa Florio… και τα κατάφεραν.

Το Απρίλιο ο Ugo Sivocci πήρε θέση στην αφετηρία με ένα πράσινο τετράφυλλο τριφύλλι να κοσμεί την πλευρά του αυτοκινήτου του. Το γούρι έκανε στο ακέραιο τη δουλειά του. Ο Sivocci θριάμβευσε στο 15^ο Targa Florio και το τετράφυλλο τριφύλλι (Quadrifoglio) έγινε κομμάτι του θρύλου της μάρκας.

Ο σχεδιαστής που σύστησε ο Ferrari
Ο καιρός είχε φτάσει να διαχωριστεί η μαζική παραγωγή των αυτοκινήτων από εκείνη που γινόταν ειδικά για τα αγωνιστικά οχήματα. Ήταν ο Enzo Ferrari που πρότεινε το σωστό άνθρωπο για τη θέση. Ο Vittorio Jano ήταν ένας νεαρός μηχανικός-σχεδιαστής από το Πιεμόντε που είχε εργαστεί για τη FIAT και ήταν ειδικός στην αρχιτεκτονική των πλαισίων και των κινητήρων.

 Ο Jano έφερε πρωτοποριακές και νικηφόρες ιδέες στην Alfa Romeo, όπως η υπερπλήρωση των χαμηλής χωρητικότητας κινητήρων. Η GP P2 του Jano με τον Ascari στο τιμόνι της, διέλυσε τον ανταγωνισμό στην πίστα της Κρεμόνα επιτυγχάνοντας μέση ωριαία ταχύτητα άνω των 158χλμ./ώρα. Οι νίκες της P2 έφεραν την Alfa Romeo στην κορυφή του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Το 1925 η Alfa Romeo θριάμβευσε στο Πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Grand Prix που οργανώθηκε από τη Διεθνή Ομοσπονδία Αναγνωρισμένων Ομίλων. Προς τιμή αυτή της μεγάλης επιτυχίας το λογότυπο της Alfa Romeo «αγκαλιάστηκε» από ένα δάφνινο στεφάνι.