VW Beetle: Η ιδέα
- -
- -
Όποιος πιστεύει ότι ο σχεδιασμός του Ferdinand, ήταν μια τυχαία έμπνευση, ή τέλος πάντων μια ιδιοφυής στιγμή είναι μακράν γελασμένος. Γιατί ο Porsche δεν θα άφηνε ποτέ την έμπνευση και μόνο, να κυριαρχήσει πάνω στην απόλυτα λογική βάση της μηχανολογικής πραγματικότητας. Και το αυτοκίνητο, όσο και αν φαντάζει περίεργο χάρη στο καμπουριαστό σχήμα του και τον αερόψυκτο κινητήρα, ήταν απόλυτα λογικό τόσο μηχανολογικά, όσο και πρακτικά.
Και μπορεί σήμερα που είμαστε πεπεισμένοι ότι ο κινητήρα/κίνηση εμπρός είναι ο μόνος λογικός δρόμος, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Αντίθετα η σχεδιαστική πρακτική των αυτοκινήτων με τον κινητήρα/κίνηση πίσω ήταν πολύ δημοφιλής εκείνες τις ημέρες.
Τα χιόνα απαιτούσαν βάρος στους κινητήριους τροχούς για καλύτερη πρόσφυση, οι κακοί δρόμοι ανεξάρτητη ανάρτηση σε όλους τους τροχούς και οι Autobahn (αυτοκινητόδρομοι στα γερμανικά), οι οποίοι μόλις είχαν κατασκευαστεί ήθελαν καλή αεροδυναμική για χαμηλή κατανάλωση. Σε κάτι που τα κάθετα ψυγεία νερού δεν βοηθούσαν.
Ένα λοιπόν αεροδυναμικό σχήμα με αερόψυκτο κινητήρα πίσω ήταν μια απόλυτα λογική επιλογή. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι οι ταχύτητες ταξιδίου τότε δεν ήταν και πολύ υψηλές (για τα σημερινά δεδομένα), ώστε να αντιμετωπίζουν προβλήματα με τους πλάγιους ανέμους και τις προσπεράσεις.
Πρώτα ήταν το KdF
Η ιδέα ενός μαζικού αυτοκινήτου ειδικά μελετημένου, σχεδιασμένου και κατασκευασμένου «για τον λαό» που θα παράγονταν σε μεγάλα νούμερα, δεν ήταν νέα. Η ιδέα ενός βασικού και φτηνού μεταφορικού μέσου για την τάξη των εργατών, οι οποίοι δουλεύοντας στα εργοστάσια της βιομηχανικής επανάστασης είχαν πλέον περισσευούμενο εισόδημα για να προχωρήσουν σε αγορές πέρα των απολύτως αναγκαίων, δεν ήταν κάτι το νέο.
Όμως απαιτούσε επένδυση γιγαντιαίων διατάσεων και έτσι κανείς ιδιώτης δεν την επιχειρούσε. Στην Ευρώπη αυτό, γιατί στις Η.Π.Α. ο Henry Ford σε μια πιο ελεύθερη αγορά (αλλά και μεγαλύτερη) είχε δείξει τον δρόμο με το Model T.
Έτσι τελικά ήταν το Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα της Γερμανίας (*) που αποφάσισε ότι οι πολίτες του είχαν το δικαίωμα στην αυτοκίνηση. Ξεκίνησε με τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους (αν και αυτοί μάλλον κατασκευάστηκαν για τον blitzkrieg) και φυσικά το επόμενο βήμα ήταν η ίδια η κατασκευή ενός μεταφορικού μέσου που θα μπορούσε να μεταφέρει τέσσερα άτομα με 100 χλμ./ώρα.
Η μεγαλύτερη προπαγάνδα όλων των εποχών άρχισε για ένα αυτοκίνητο που θα στοίχιζε μόλις 999 γερμανικά μάρκα και θα ήταν έτοιμο προς πώληση το 1940.
Σχεδιαστής του ήταν ο Ferdinand Porsche (**), ο οποίος είχε αρχίσει τη σχεδίαση από τα μέσα του 1930 για το Kdf, όπως ονομάστηκε το αυτοκίνητο. Δηλαδή «Kraft durch Freude», δηλαδή «Δύναμη μέσα από τη Χαρά/Ευτυχία», αν το μεταφράζω σωστά.
Όμως ας σταματήσουμε εδώ, έτσι για να συλλογιστούμε για λίγο αυτό το «Kraft durch Freude». Πόσο τετράγωνα στρουκτουραλιστικό είναι, αλλά ταυτόχρονα και πόσο μεταφυσικό, πως ενώνει δύο στοιχεία που στην πραγματικότητα ποτέ δεν μπορούν να συνευρεθούν. Δηλαδή τη ΔΥΝΑΜΗ και τη ΧΑΡΑ, γιατί απλά κανένα από τα δύο δεν χρειάζεται το άλλο για να ολοκληρωθεί! Τι μπορεί να προσφέρει η ΧΑΡΑ στη ΔΥΝΑΜΗ και το αντίστροφο.
(*) Και όσο και αν θέλουν σήμερα να το αποσιωπήσουν για λόγους ορθού marketing, για χάρη και μόνο της ιστορικής αλήθειας θα πρέπει να αναφέρουμε ότι την ιδέα για ένα μαζικό λαϊκό μεταφορικό μέσο την είχε ο Αδόλφος Χίτλερ στο κελί του το 1920.
(**) Αν και αυτό δεν έχει διευκρινιστεί ιστορικά, όπως θα διαβάσετε πιο κάτω.
Το εργοστάσιο
Πέρα από αυτά πάντως το εργοστάσιο που χτίστηκε (θεμελιώθηκε στις 26 Μαΐου του 1938) για αυτό το σκοπό, ήταν ένα πραγματικό μεγαθήριο πάνω στην ιδιοκτησία του Count Schulenburg που είχε απαλλοτριωθεί, στη καρδιά της Γερμανίας και κοντά στον πύργο του Wolfsburg. (Άλλωστε το σχέδιο του πύργου θα κοσμούσε για χρόνια το κέντρο του τιμονιού του.)
Κάλυπτε επιφάνεια ίση με 40 γήπεδα ποδοσφαίρου, ενώ η γραμμή παραγωγής είχε μήκος μεγαλύτερο του ενός χιλιομέτρου! Στο τέλος του 1938 ήταν σχεδόν έτοιμο, αλλά η «πόλη του Kdf» που θα στήριζε το 50.000 θέσεων εργασίας εργοστάσιο, ήταν ακόμα τα χαρτιά. Ουσιαστικά λοιπόν προπολεμικά το τεράστιο αυτό εργοστασιακό συγκρότημα δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ, για τον λόγο που κατασκευάστηκε.
Τον Οκτώβριο του 1935 το πρώτο πρωτότυπο (Type 60 κατά Porsche) έκανε την εμφάνισή του γνωστό ως “V1” και το 1936 ακολούθησαν τρία “V3” τα οποία είχαν κατασκευαστεί στο εργαστήριο του Porsche στην Στουτγάρδη. Ακολούθησαν τριάντα ακόμα πρωτότυπα για δοκιμές, αυτή τη φορά κατασκευασμένα από την Daimler-Benz και προχώρησαν σε εξαντλητικές δοκιμές 2.900.000 χιλιομέτρων!