Γιάννης Αληγιζάκης: «Στα τέλη Απριλίου θα έχουμε πιο καθαρή εικόνα της ημερομηνίας εξόδου από το τούνελ»

Οι αυστηροί περιορισμοί στην κυκλοφορία που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα και σε πολλές ακόμη χώρες, έχουν επιφέρει πρωτοφανή μείωση στην κατανάλωση καυσίμων για τις μετακινήσεις. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ), η μείωση κατανάλωσης στην αμόλυβδη βενζίνη αυτή τη στιγμή είναι στο 60% και προβλέπεται ότι θα φθάσει το 80% μέσα στον Απρίλιο. Αντίθετα, η αγορά στο πετρέλαιο θέρμανσης έχει ανέβει κατά 70% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο!

Ο Γιάννης Αληγιζάκης εξηγεί στο GOCAR γιατί η μείωση των τιμών στα πρατήρια καυσίμων δεν είναι ανάλογη με το ρυθμό της πτώσης στη διεθνή τιμή του πετρελαίου και μιλάει για το τι θα αλλάξει την… επόμενη μέρα.

Πώς είναι η εικόνα της αγοράς στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, καταρχάς στην βενζίνη;

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπήρξε κλιμάκωση των μέτρων αντιμετώπισης της διάδοσης του κορονοϊού. Την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου, η κατανάλωση της αμόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα ήταν στο -60% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Το ποσοστό αυτό είναι δεδομένο ότι θα αυξηθεί κι άλλο τον Απρίλιο, καθώς τα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων γίνονται κάθε εβδομάδα και πιο αυστηρά, ενώ δεν θα υπάρχουν φέτος μετακινήσεις για το Πάσχα. Η εκτίμησή μας είναι ότι το επόμενο δίμηνο, Απρίλιο και Μάιο, η μείωση κατανάλωσης στη βενζίνη θα κυμανθεί στο 80%.

Λογικά η μείωση στο πετρέλαιο κίνησης είναι μικρότερη, λόγω του ότι εξακολουθούν να γίνονται μεταφορές προϊόντων.

Είναι δύο οι λόγοι που η μείωση στο diesel είναι μικρότερη. Ο ένας είναι οι μεταφορές προϊόντων π.χ. σε σουπερμάρκετ και ο άλλος οι γεωργικές εργασίες που δεν σταματούν. Τα πράγματα στο πετρέλαιο κίνησης είναι ελαφρώς καλύτερα, με την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου να κλείνει στο -30%. Το τι θα γίνει τους επόμενους μήνες εξαρτάται από τα εργοτάξια, τα οποία μέχρι στιγμής λειτουργούν. Με την προϋπόθεση ότι θα μείνουν ανοικτά, εκτιμώ ότι τους επόμενους δύο μήνες η πτώση στην κατανάλωση πετρελαίου κίνησης θα φθάσει το 35%.

Το ότι μένουμε συνέχεια στο σπίτι αλλά και οι χαμηλές θερμοκρασίες που υπάρχουν ακόμη σε αρκετές περιοχές της χώρας, πόσο έχουν επηρεάσει την αγορά του πετρελαίου θέρμανσης;

Το πολύ φθηνό πετρέλαιο θέρμανσης λόγω της μεγάλης πτώσης των τιμών διεθνώς, πτώση η οποία συνεχίζεται, δίνει τη δυνατότητα σε πολλούς να κάνουν αποθεματοποίηση για τον επόμενο χειμώνα. Επίσης το γεγονός ότι μένουμε μέσα σημαίνει ότι θέλουμε το σπίτι μας να είναι ζεστό. Και τρίτον, τις προηγούμενες ημέρες χιόνιζε στη βόρειο Ελλάδα. Οι τρεις αυτοί παράγοντες έχουν οδηγήσει την κατανάλωση του πετρελαίου θέρμανσης σε πολύ υψηλά επίπεδα, στο +70%! Το πετρέλαιο θέρμανσης είναι το προϊόν που κρατάει σε ένα επίπεδο τις πωλήσεις στις εταιρείες, καλύπτοντας απώλειας από τη βενζίνη και το diesel. Το θέμα είναι ότι το πετρέλαιο θέρμανσης έχει ημερομηνία λήξης, την 30η Απριλίου. Άρα η πολύ ευεργετική συμμετοχή του πετρελαίου θέρμανσης στις συνολικές πωλήσεις θα διακοπεί στα τέλη Απριλίου. Η πρόβλεψη για τον Απρίλιο είναι δύσκολη, διότι δεν ξέρουμε τι καιρικές συνθήκες θα επικρατήσουν αλλά και η αποθεματοποίηση σε τι βαθμό έχει γίνει. Είναι ένα προϊόν που θα κινηθεί θετικά τον Απρίλιο, όχι πάντως στο 70%.

Η πτώση στην τιμή των καυσίμων διεθνώς είχε αρχίσει πριν τα μέτρα για τον κορονοϊό, λόγω της αύξησης της παραγωγής πετρελαίου. Η τιμή του βαρελιού είχε υποχωρήσει μέχρι και στο 1/3 της τιμής που υπήρχε πριν λίγους μήνες. Γιατί οι καταναλωτές αργούν να δουν τις μειωμένες τιμές στο πρατήριο της γειτονιάς τους;

Η πτώση των τιμών είναι συνεχής τις τελευταίες ημέρες, λόγω της καραντίνας στην οποία έχουν μπει δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο. Η τιμή της βενζίνης έχει επηρεαστεί περισσότερο, σε σχέση με το πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης. Ένα πρατήριο που έχει αγοράσει καύσιμα πριν μία εβδομάδα, υπό νορμάλ συνθήκες θα τα διέθετε σε 1-2 ημέρες και θα έκανε νέα παραγγελία. Αυτή τη στιγμή τα αποθέματα των πρατηρίων διαρκούν περισσότερες μέρες. Άρα δεν ακολουθεί την πτώση στην τιμή των καυσίμων τις τελευταίες ημέρες, διότι πουλά με βάση την τιμή που έχει αγοράσει τα καύσιμα. Είναι δεδομένο πάντως ότι οι τιμές σε ένα μεγάλο αριθμό πρατηρίων «φλερτάρουν» πια με το 1,3 ευρώ για τη βενζίνη, από το 1,5 ευρώ τις προηγούμενες εβδομάδες.

Υπάρχει πάντως το πρόβλημα της χρονικής υστέρησης, το οποίο είναι πολύ εντονότερο στα νησιά. Το πρατήριο σε ένα νησί εφοδιάζεται περίπου κάθε δύο εβδομάδες. Όταν λοιπόν η τιμή ενός προϊόντος υποχωρεί επί 15 ημέρες και ένα πρατήριο έχει την τιμή προ αυτού του διαστήματος, δεν μπορεί να του ζητήσει κάποιος την τιμή που ισχύει σήμερα. Ο ανεφοδιασμός στα νησιά γίνεται κάθε 12-15 ημέρες υπό φυσιολογικές συνθήκες, όχι με αυτές που βιώνουμε τώρα.

Πώς βλέπουν τα μέλη του Συνδέσμου τον κόσμο μας μετά το τέλος αυτής της κρίσης;

Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, άρα σαφέστατα θα αλλάξει τις συνήθειές μας. Παραδείγματι, κάτι που είδαμε στις εταιρείες μας: την κατ’ οίκον εργασία. Σήμερα το 85% του προσωπικού της εταιρείας στην οποία είμαι Διευθύνων Σύμβουλος (ΕΛΙΝΟΙΛ ΑΕ), εργάζεται από το σπίτι. Και εργάζεται αποτελεσματικά. Άρα κάτι το οποίο πριν από λίγους μήνες θεωρούσαμε αδύνατο είναι δυνατό και διαχειρίσιμο. Σαφέστατα όχι στα ποσοστά του 85%, αλλά σε κάποιο ποσοστό. Είναι μία αλλαγή, πολύ σημαντική. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον θα έχουν οι συμπεριφορές των καταναλωτών, το πώς θα αλλάξουν. Είναι δεδομένο ότι θα αυξηθεί το ηλεκτρονικό εμπόριο, καθώς έχουμε πλέον συνηθίσει και άλλους τρόπους αγορών. Η παγκόσμια οικονομία θα έχει ένα μεγάλο πρόβλημα να διαχειριστεί, την επόμενη μέρα, η οποία θα είναι δύσκολη.

Στην πατρίδα μας τα πράγματα είναι διαφορετικά. Με την έννοια ότι είμαστε μία χώρα η οποία βγήκε από μία δεκαετή οικονομική κρίση και δεν έχει προλάβει να δημιουργήσει ένα «απόθεμα», τόσο ο καταναλωτής όσο κυρίως το κράτος. Άρα η Ελλάδα έχει μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες. Είναι πραγματικά κρίμα διότι το 2020 είχε ξεκινήσει με πολύ καλές προοπτικές και τα νούμερα του πρώτου διμήνου έδειχναν ότι η οικονομία μας θα ανέκαμπτε. Σε σχέση με την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, αυτή σαφώς και δεν θα είναι τόσο μεγάλης διάρκειας, αλλά έχει πολύ μεγάλη ένταση. Οι επιπτώσεις εκτιμώ ότι θα είναι έως τα μέσα ή τα τέλη του 2021, μέχρι η αγορά να ξαναβρεί τους ρυθμούς της.

Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές – όταν υπήρχε μεγάλη οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα – η πτώση στα καύσιμα ήταν της τάξης του 30%. Δεν μιλούσαμε ποτέ για 70-80%. Η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη και δεν γνωρίζω πόσες μικρές επιχειρήσεις θα μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους. Πιστεύω όμως ότι ο Έλληνας πολίτης μετά από πολλά χρόνια αισθάνεται πως υπάρχει κράτος. Και το κράτος λειτούργησε σωστά, έγκαιρα και σε σχέση με τις περισσότερες χώρες έχουμε μία καλή πορεία όσον αφορά την πανδημία. Επειδή όμως η κρίση είναι παγκόσμια, την επόμενη μέρα θα υπάρχει μεγάλη χρηματοδότηση της οικονομίας. Το βλέπουμε στην Κίνα, το βλέπουμε και στις ΗΠΑ. Ώστε να υπάρξει πιο γρήγορη και δυνατή ανάκαμψη. Εξαρτάται πολύ το τι θα κάνει η Ευρώπη. Νομίζω ότι στα τέλη Απριλίου θα έχουμε πιο καθαρή εικόνα της ημερομηνίας εξόδου από το τούνελ.   

Τα πρατήρια καυσίμων στην Ελλάδα ξεπερνούν τις 5.000, με ένα μικρό μέρος αυτών να ανήκει απευθείας στις εταιρείες εμπορίας. Πώς είναι η κατάσταση στα πρατήρια αυτή τη στιγμή;

Μεγάλο πρόβλημα παρουσιάζουν τα πρατήρια στα μεγάλα αστικά κέντρα, διότι δεν διαθέτουν πετρέλαιο κίνησης σε αγρότες όπως συμβαίνει στα πρατήρια στην περιφέρεια. Η μείωση των πωλήσεων σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη είναι πολύ μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της αγοράς. Σήμερα η πτώση υπολογίζεται στο 80%. Τα πρατήρια στα μεγάλα αστικά κέντρα, που διαθέτουν προσωπικό πολλών ατόμων, έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις, έχουν υψηλά ενοίκια, περνούν δύσκολες ημέρες.

Ο ΣΕΕΠΕ έχει στείλει επιστολή στο Υπουργείο Οικονομικών. Ποια είναι τα αιτήματά σας;

Όντως στο Υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζονται όσα αναφέρουμε στην επιστολή μας και αναμένουμε τις απαντήσεις τους μέσα στις επόμενες μέρες. Ο κλάδος των καυσίμων είναι ο μοναδικός στην Ελλάδα ο οποίος προκαταβάλλει τους δασμούς και τους φόρους. Άλλοι κλάδοι με υψηλούς δασμούς έχουν μία πίστωση που κυμαίνεται από 30 έως 45 ημέρες. Αυτό επηρεάζει διαχρονικά τη δημοσιονομική πολιτική που ακολουθεί ένα κράτος. Η Ελλάδα αύξησε υπέρμετρα τη φορολογία στα καύσιμα, με αποτέλεσμα το πρόβλημα αυτό να επιδεινωθεί. Στην κατάσταση που βιώνουμε τώρα λόγω της πανδημίας, οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την έλλειψη ρευστότητας η οποία προκύπτει από τις τεράστιες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην αγορά.

Αυτό το οποίο ζητάμε, είναι να συμπεριληφθούμε στην ίδια κατηγορία με τις λοιπές επιχειρήσεις της χώρας. Να έχουμε πίστωση στους δασμούς, όπως όλοι ανεξαρτήτως οι κλάδοι. Θεωρώ ότι πρέπει να το δουν με θετική ματιά στην κυβέρνηση, διότι είμαστε ένας κλάδος που εξυπηρετεί τις ανάγκες τόσο του καταναλωτή, κυρίως στο πετρέλαιο θέρμανσης αυτή την περίοδο, όσο της βιομηχανίας. Διότι θα τεθεί θέμα βιωσιμότητας, εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας, σε κάποιες μικρές και μεσαίες εταιρείες.