Καθαρός Δακτύλιος: Όαση το κέντρο, χάος στους γύρω δρόμους

Άλλοι παλεύουν μεταξύ πρώτης-δεύτερης και άλλοι κινούνται με μια... αξιοπρεπή, σταθερή τρίτη. Ο λόγος για τις ταχύτητες των ΙΧ που χρησιμοποιούν οι οδηγοί προσπαθώντας να προσεγγίσουν το κέντρο της πόλης μετά την επανεμφάνιση του Δακτυλίου, ο οποίος μοιάζει να βγήκε από το χρονοντούλαπο της ιστορίας. Η προσέγγιση στους δρόμους γύρω από τον Δακτύλιο συνοδεύεται από την πρώτη ταχύτητα και ενίοτε, όταν χαμογελάσει η τύχη, από δευτέρα. Ο δρόμος για το κέντρο της Αθήνας μοιάζει πολύ πιο μακρύς από όσο πραγματικά είναι, με την κυκλοφορία να διεξάγεται με ρυθμούς αργότερους από αυτούς μιας ηλικιωμένης χελώνας.

Το κέντρο της πόλης θυμίζει μια όαση κυκλοφοριακού μετά τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του μέτρου των μονών-ζυγών, καθώς η κυκλοφορία διεξάγεται με ομαλότητα και ιδιαίτερη ευκολία τόσο για τα ΙΧ όσο και για τις αστικές συγκοινωνίες. Αρκεί βεβαίως κανείς να καταφέρει να φτάσει στο κέντρο της πόλης, εγχείρημα που αποτελεί μια τρομακτική δοκιμασία, απαιτεί γερά νεύρα και σίγουρα δυσθεώρητα αποθέματα υπομονής. Η βελτίωση της συγκοινωνιακής εικόνας εντός του Δακτυλίου συνεπάγεται σημαντική επιβάρυνση στο περιφερειακό δίκτυο, η οποία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και την αξιοπιστία των δρομολογίων λεωφορείων και τρόλεϊ, θέτοντας σε αμφισβήτηση την συνολική αποτελεσματικότητα του μέτρου.

Η νέα συγκοινωνιακή συνθήκη της πρωτεύουσας επιβεβαιώνει όσους υποστήριζαν ότι νέα προβλήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με παλιές λύσεις. Υπενθυμίζεται ότι ο δακτύλιος επιβλήθηκε ως έκτακτο μέτρο το 1979 (για τη διαχείριση της πετρελαϊκής κρίσης) όταν στην πόλη κυκλοφορούσαν 430.000 ΙΧ, και καθιερώθηκε ως μόνιμο λίγα χρόνια αργότερα, για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τα τελευταία χρόνια είχε ατονήσει σε σημαντικό βαθμό λόγω περιορισμένων ελέγχων της Τροχαίας με αποτέλεσμα η παραβίασή του να αποτελεί καθημερινότητα. Άλλωστε, πολλά νοικοκυριά διέθεταν δύο ΙΧ, ένα με μονές κι ένα με ζυγές πινακίδες, για να προσπερνούν το πρόβλημα. Οι συγκοινωνιολόγοι υποστηρίζουν ότι το κυκλοφοριακό πρόβλημα θα λυθεί μόνο με έναν συνολικό επανασχεδιασμό του συγκοινωνιακού χάρτη της πρωτεύουσας, η οποία αδυνατεί να εξυπηρετήσει τον σημερινό όγκο οχημάτων, που είναι αναμφίβολα μεγάλος για τα μεγέθη και την υποδομή της πόλης.

Κηφισός, Κηφισίας, Μιχαλακοπούλου, Χαμοστέρνας το μεγαλύτερο πρόβλημα

Το μεγαλύτερο θύμα του Δακτυλίου τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του μέτρου είναι η λ. Κηφισού, η οποία καλείται να διαχειριστεί καθημερινά τρομακτικά μεγάλο όγκο οχημάτων. Πρόκειται μάλιστα για τη βασική εναλλακτική, περιφερειακή οδό πρόσβασης στο κέντρο της πόλης και όχι μόνο, με αποτέλεσμα η εφαρμογή του δακτυλίου από τις 25 Οκτωβρίου να την έχει μετατρέψει σε εφιάλτη των οδηγών. Η πρωινή ώρα αιχμής έχει... ξεχειλώσει και αντί να ομαλοποιείται η κατάσταση κατά τις 9:30 π.μ. αυτή παρατείνεται μέχρι τις 11 π.μ. τουλάχιστον. Αντίστοιχα προβλήματα σημειώνονται και στη μεσημεριανή/απογευματινή αιχμή, που έχει επεκταθεί πλέον μέχρι τις 7:00 μ.μ. Η «πολυκοσμία» στον Κηφισό οδηγεί αναπόφευκτα και σε έκτακτα περιστατικά (ατυχήματα, ακινητοποιήσεις οχημάτων λόγω βλαβών) δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Με δεδομένο ότι ο Κηφισός αποτελεί, στο μεγαλύτερο τμήμα του, κλειστό αυτοκινητόδρομο, δεν υπάρχει τρόπος «διαφυγής» σε περίπτωση κάποιου έκτακτου περιστατικού ή ενός έντονου μποτιλιαρίσματος.

Ένας ακόμα εφιάλτης για τους οδηγούς συναντάται επί της λεωφόρου Κηφισίας η οποία έχει μετατραπεί σε απέραντο πάρκινγκ αυτοκινήτων, με τις αποστάσεις να μοιάζει να έχουν επιμηκυνθεί δραματικά. Έντονη συμφόρηση παρατηρείται επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής και στην οδό Μιχαλακοπούλου, ενώ τόσο η Καλλιρόης όσο και η Χαμοστέρνας φαίνεται ότι επιβαρύνθηκαν σημαντικά από την εφαρμογή του Δακτυλίου. Βέβαια, μόλις καταφέρει κάποιος να περάσει από τα όρια του Δακτυλίου νομίζει ότι κινείται σε άλλη πόλη. Η ροή των οχημάτων είναι φυσιολογική στο κέντρο της Αθήνας, με την κίνηση να διεξάγεται κατά κανόνα ομαλά και εύκολα, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.

Μια πόλη σχεδιασμένη για πολύ λιγότερα αυτοκίνητα

Σήμερα υπολογίζεται ότι στην Αθήνα κυκλοφορούν 2,3 εκατ. οχήματα. Από αυτά μόνο 7.654 είναι ηλεκτρικά, φυσικού αερίου και υβριδικά, ενώ τα Euro 6 χαμηλών ρύπων υπολογίζονται σε περίπου 300.000. Εξαίρεση από το μέτρο του δακτυλίου έχουν οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων, υβριδικών, εκ κατασκευής φυσικού αερίου και υγραερίου και όλα τα οχήματα με κινητήρα τεχνολογίας Euro 6 με την προϋπόθεση να εκπέμπουν κάτω των 120 g/km CO2. Οι ιδιοκτήτες των παραπάνω οχημάτων έχουν ήδη προμηθευτεί μέσω της εφαρμογής daktylios.gov.gr πάνω από 70.000 ειδικά σήματα ελεύθερης εισόδου στον δακτύλιο.

Παράλληλα, άδεια εισόδου δικαιούνται οι μόνιμοι κάτοικοι το κέντρου της Αθήνας που προμηθεύονται το ειδικό σήμα από τις υπηρεσίες του δήμου Αθηναίων. Μαχαίρι, ωστόσο, μπήκε στις άδειες εισόδου στον δακτύλιο που μέχρι πρότινος χορηγούνταν αφειδώς από τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές. Η Κοινή Υπουργική Απόφαση προβλέπει ότι οι άδειες δακτυλίου περιορίζονται κατά το ήμισυ με έμφαση σε αυτές που χορηγούνται σε πολιτικούς και κόμματα.

Βασικό συστατικό για την επιτυχία του μέτρου αποτελεί η επαρκής και συστηματική αστυνόμευση, στοίχημα το οποίο εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι μέχρι στιγμής τουλάχιστον έχει κερδηθεί. Συγκοινωνιολόγοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι εάν δεν υπήρχε αστυνόμευση θα παρατηρούνταν φαινόμενα συνεχούς παραβίασης του μέτρου, όπως στο παρελθόν και δεν θα ήταν τόσο καλή η συγκοινωνιακή εικόνα εντός των ορίων του Δακτυλίου.

Δακτύλιος: Όλες οι λεπτομέρειες

Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες εκκρεμότητες που μένει ακόμα να λυθούν και πρόκειται να απασχολήσουν την Επιτροπή του υπουργείου Υποδομών που είναι επιφορτισμένη με τις συγκοινωνιακές παρεμβάσεις στην πόλη. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πρώτη συνεδρίαση της εν λόγω επιτροπής, της οποίας θα ηγείται ο γενικός γραμματέας Μεταφορών του υπουργείου Υποδομών-Μεταφορών κ. Γιάννης Ξιφαράς, θα συνεδριάσει τις επόμενες ημέρες με επίκεντρο το ζήτημα της τροφοδοσίας των καταστημάτων. Η πρόταση του υπουργείου Υποδομών είναι να αλλάξει άρδην το τοπίο στο ωράριο τροφοδοσίας, και αυτή να διεξάγεται νωρίς το πρωί και αργά το βράδυ, και επιπλέον να επιτραπεί μία ώρα το μεσημέρι κατά τη διάρκεια της οποίας θα πραγματοποιείται τροφοδοσία ευαίσθητων και ευπαθών προϊόντων. Παρά το γεγονός ότι η Περιφέρεια Αττικής που είναι αρμόδια για τον καθορισμό του ωραρίου τροφοδοσίας δεν έχει εκφράσει ανοιχτά κάποια διαφωνία, παραμένει άγνωστο γιατί δεν έχει προχωρήσει στη σχετική τροποποίηση.