Αυτοκίνητο ή πεζός - Ποιος έχει προτεραιότητα στη διάβαση;

Όσοι έχουν ταξιδέψει σε ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες και ειδικά στον Βορρά, έχουν παρατηρήσει πως οι οδηγοί των οχημάτων δίνουν πάντοτε προτεραιότητα στους πεζούς. Σταματάνε επί τόπου και επιτρέπουν στον πεζό να διασχίσει το οδόστρωμα, χωρίς κόρνες και φασαρίες.

Στην Ελλάδα αντιθέτως, εκτός απο εξαιρέσεις, οι οδηγοί κινούνται δίχως να δίνουν σημασία στη διάβαση, με τους πεζούς να παραπονιούνται πως κανείς δεν τους σέβεται και δεν παραχωρεί προτεραιότητα ως όφειλε. Τι όμως ισχύει τελικά; Υπάρχουν κανόνες και ποιοι είναι αυτοί; 

Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας ισχύει για όλους τους χρήστες του οδικού δικτύου, από τους οδηγούς των οχημάτων, έως τους μοτοσικλετιστές, τους ποδηλάτες και τους πεζούς. Σύμφωνα λοιπόν με το Άρθρο 38, οι πεζοί υποχρεούνται να χρησιμοποιούν τα πεζοδρόμια ή τα ειδικά γι` αυτούς ερείσματα. Κατ’ εξαίρεση, μπορούν να χρησιμοποιούν το οδόστρωμα, αφού λάβουν τις αναγκαίες προφυλάξεις, οι παρακάτω:

• Πεζοί που ωθούν, σύρουν η μεταφέρουν ογκώδη αντικείμενα, οι οποίοι αν βάδιζαν στο πεζοδρόμιο ή το έρεισμα, θα προκαλούσαν σοβαρή δυσχέρεια στην κίνηση των άλλων πεζών.
• Ομάδες πεζών, όταν οδηγούνται από ειδικό για το σκοπό αυτόν επιφορτισμένο πρόσωπο ή σχηματίζουν πομπή.
• Άτομα με μειωμένη κινητικότητα, τα οποία κινούνται σε αναπηρικά αμαξίδια.

Δείτε ακόμη Ποιος έχει προτεραιότητα σε πλατεία;

Πώς πρέπει να βαδίζουν σωστά οι πεζοί

Αν είναι αδύνατη η χρησιμοποίηση των πεζοδρομίων ή των ερεισμάτων, που προορίζονται για τους πεζούς, οι πεζοί μπορούν να βαδίσουν στο οδόστρωμα κατά τρόπον ώστε να μην παρεμποδίζουν την κυκλοφορία. Αν το οδόστρωμα διαθέτει λωρίδα για ποδήλατα ή μοτοποδήλατα, μπορούν να βαδίσουν σ’ αυτήν, αν το επιτρέπει η πυκνότητα της κυκλοφορίας και δεν παρεμποδίζουν την κίνηση αυτών. Οι πεζοί δεν επιτρέπεται να υπερπηδούν εμπόδια, για παράδειγμα δοκούς, αλυσίδες, νησίδες, στηθαία, κιγκλιδώματα που έχουν τοποθετηθεί από τις αρμόδιες αρχές για ειδικούς λόγους.

Η ύπαρξη τέτοιων εμποδίων σημαίνει απαγόρευση εισόδου του πεζού στην αποκλεισμένη επιφάνεια της οδούς.

Οι πεζοί που χρησιμοποιούν το οδόστρωμα υποχρεούνται να βαδίζουν αντίθετα με την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο άκρο του οδοστρώματος, εκτός αν κατ’ αυτόν τον τρόπο κινδυνεύουν ή δεν το επιτρέπουν ειδικές περιστάσεις.

Κατ’ εξαίρεση, πρόσωπα που ωθούν ή σύρουν χειράμαξες, ωθούν ποδήλατο, μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, άτομα με μειωμένη κινητικότητα, που κινούνται σε αναπηρικά καθίσματα ως και ομάδες πεζών, όταν σχηματίζουν πομπή ή οδηγούνται από ειδικά επιφορτιζόμενο πρόσωπο, υποχρεούνται να βαδίζουν πλησίον του δεξιού άκρου του οδοστρώματος. Οι πεζοί που βαδίζουν στο οδόστρωμα, αν δεν σχηματίζουν πομπή, υποχρεούνται να βαδίζουν σε απλό στοίχο, όταν το απαιτεί η ασφάλεια της κυκλοφορίας, εξαιτίας των συνθηκών ορατότητας της πυκνότητας ή άλλων λόγων.

Ομάδες πεζών που κινούνται στις οδούς υποχρεούνται να αφήνουν ελεύθερη στα δεξιά της οδού επαρκή επιφάνεια του οδοστρώματος, ώστε να μπορεί να διέρχεται ένα όχημα.

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των πεζών για να διασχίσουν το οδόστρωμα

• Αν υπάρχουν στο οδόστρωμα διαβάσεις πεζών, να τις χρησιμοποιούν.
• Αν στη διάβαση πεζών υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες πεζών, να συμμορφώνονται στα σήματά τους.
• Αν στη διάβαση δεν υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες, αλλά η κυκλοφορία ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες οχημάτων ή από τροχονόμους και δίνεται σήμα για να προχωρήσουν τα οχήματα, να μην κατέρχονται στο οδόστρωμα.
• Σε διαβάσεις που η κυκλοφορία τόσο των πεζών όσο και των οχημάτων δεν ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες, να μην κατεβαίνουν στο οδόστρωμα πριν λάβουν υπόψη τους την απόσταση και την ταχύτητα των οχημάτων που πλησιάζουν.
• Αν δεν υπάρχουν στο οδόστρωμα διαβάσεις πεζών, να μην κατεβαίνουν σ` αυτό, αν δεν βεβαιωθούν ότι δεν θα παρεμποδίζουν την κυκλοφορία των οχημάτων, στη συνέχεια δε να διασχίζουν το οδόστρωμα κάθετα προς τον άξονά του.

Δείτε ακόμη Ποια είναι τα όρια ταχύτητας στην Ελλάδα

• Σε ισόπεδους οδικούς κόμβους, στους οποίους η κυκλοφορία ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες οχημάτων ή τροχονόμους, να διασχίζουν το οδόστρωμα βαδίζοντας παράλληλα με τα κινούμενα οχήματα.
• Να διασχίζουν το οδόστρωμα κάθετα χωρίς να βραδυπορούν ή να σταματούν σε αυτό αδικαιολόγητα.

Τι ισχύει με τις διαβάσεις - Πότε παίρνει πρόστιμο ο πεζός;

Με απλά λόγια, οι πεζοί πρέπει να ελέγχουν πριν περάσουν τον δρόμο ακόμη και στη διάβαση. Αν ο οδηγός μειώσει ταχύτητα και αφήσει να πέρασει ο πεζός, αυτός πρέπει να το κάνει χωρίς καθυστερήσεις. Φυσικά, σε περίπτωση που υπάρχουν παιδάκια ή ηλικιωμένοι ή κάποια μαμά με καρότσι, καλό είναι όλοι οι οδηγοί να τους παραχωρούν προτεραιότητα. Είναι θέμα παιδείας και σεβασμού.

Από την στιγμή που υπάρχουν κανόνες για τους πεζούς, οφείλουν να τους σέβονται και να τους τηρούν. Αυτός που παραβαίνει τις διατάξεις του άρθρου τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο 40 ευρώ.