March 701: Γρήγορη επιτυχία

Πόσο δύσκολο είναι να κερδίσει κανείς στην Formula 1; Πολύ αν κρίνουμε από τις προσπάθειες μεγάλων κατασκευαστών που ξόδεψαν δισεκατομμύρια μόνο και μόνο για να τα εγκαταλείψουν ταπεινωμένοι. Από την άλλη πάλι για πολλούς ήταν πολύ εύκολο, κερδίζοντας από τις πρώτες μόλις συμμετοχές τους. Πάρτε για παράδειγμα την March 701, που κατάφερε να γράψει ιστορία και να μπει στα βιβλία των νικητών, από τις πρώτες της κιόλας εμφανίσεις. Σίγουρα πάντως δεν υπάρχει κάποιος κανόνας, γιατί οι παράμετροι της επιτυχίας και της αποτυχίας είναι πολλές!

 

Ονοματολογία

Το 701 δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από την χρονολογία κατασκευής της, δηλαδή το 1970 και το «1» με τη σειρά του δηλώνει ότι συμμετείχε στην Formula 1. Τόσο απλό! Όσο για τη March, αυτό είναι πολύ πιο πολύπλοκο και δεν έχει την οποιαδήποτε σχέση με τον μήνα Μάρτιο!

Ποιοι ήταν λοιπόν πίσω από τα αρχικά της M A R C H; Δεν θα το πιστέψετε, αλλά το «Μ» το έδωσε ο Max Mosley (!), το «Α» ο Alan Rees, το «R» και «H» ο Robin Head και τέλος το «C» ο Graham Coaker.

Και φυσικά επειδή στην όλη ιστορία είχε εμπλακεί ο Mosley μην περιμένετε ότι όλα ήταν και πολύ ξεκάθαρα! Η ιστορία θέλει την ομάδα να διαθέτει αρχικό κεφάλαιο 500.000 λιρών, ένα νούμερο που αντιστοιχεί σε 500.000.000 σημερινών χρημάτων, αλλά τίποτα δεν ήταν μακρύτερα από την αλήθεια. Απλά αυτή η φήμη βοήθησε την ομάδα να μην πιέζεται από τους προμηθευτές της, αφού αυτοί πίστευαν ότι τα χρήματά τους ήταν εξασφαλισμένα! Που να ήξεραν ότι όλα ήταν μια φούσκα! Αντίθετα το αρχικό κεφάλαιο ήταν μόλις 10.000 λίρες (από 2.500 λίρες έβαλε ο καθένας από τους μετόχους) με τα χρέη της ομάδας να φτάνουν τις 113.000 λίρες τη πρώτη χρονιά! Ο Mosley πάντως κατάφερε να πείσει την Porsche να αγοράσει μια θέση στην ομάδα για τον Jo Siffert, έναντι του ποσού των 30.000 λιρών, στη προσπάθεια των γερμανών να κρατήσουν τον οδηγό τους μακριά από τις άλλες ομάδες. Επίσης πούλησε δύο αυτοκίνητα στον Ken Tyrrell προς 6.000 λίρες το καθένα (η τιμή χωρίς κινητήρα και κιβώτιο ταχυτήτων), τα οποία όμως τελικά έφτασαν/φούσκωσαν τις 9.000 λίρες με το… κλειδί στο χέρι! Επίσης πουλήθηκαν ακόμα δύο αυτοκίνητα, ένα στον Andy Granatelli για κάποιον Mario Andretti από τις Η.Π.Α. και στην ομάδα του Colin Crabbe για επίσης… κάποιον Ronnie Peterson!

 

Στην αρχή

Το αυτοκίνητο έκανε την παρθενική του εμφάνιση στον αγώνα του Kyalami τον Μάρτιο του 1970 στα χέρια του Jackie Stewart ο οποίος οδηγώντας για την ομάδα του Ken Tyrrell πέτυχε τον ταχύτερο γύρο και στρογγυλοκάθισε στην pole position! Μάλιστα για τα τρία τέταρτα του αγώνα ήταν επικεφαλής, μέχρι που τα ελαστικά της Dunlop που φορούσε άρχισαν να φθείρονται και αυτό έδωσε την ευκαιρία στον Jack Brabham που ακολουθούσε με την ΒΤ33, (η οποία χρησιμοποιούσε τα σκληρότερα ελαστικά της Goodyear), να περάσει εμπρός και να κερδίσει, ακολουθούμενος και από την McLaren M14A του Denny Hulme. Ο Σκοτσέζος πρέπει να απογοητεύτηκε, αλλά όπως και να το κάνουμε μια θέση στο βάθρο στη πρώτη μόλις εμφάνιση της 701 σίγουρα δεν ήταν ένα μικρό κατόρθωμα.  Όμως στον αμέσως επόμενο αγώνα σε αυτόν «Των Πρωταθλητών», όχι μόνο ο Jackie έκανε τον ταχύτερο γύρο, αλλά και τον κέρδισε, δίνοντας στο αυτοκίνητο τη πρώτη του νίκη, στη δεύτερη μόλις εμφάνισή του! Στη Jarama της Ισπανίας ο Stewart αν και δεν πήρε την pole position, όχι μόνο κέρδισε τον αγώνα, αλλά κατάφερε να ντουμπλάρει όλους τους υπόλοιπους, τερματίζοντας ένα ολόκληρο γύρο εμπρός από τον δεύτερο! Αυτό και αν είναι ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ! Στον επόμενο πάλι αγώνα που ήταν το «International Trophy» στη πίστα του Silverstone, αν και ο Σκοτσέζος κέρδισε τον πρώτο από τους δύο αγώνες, η νίκη πήγε τελικά στον Cris Amon, που και αυτός ήταν στο τιμόνι μιας March 701! Μετά τα πράγματα φρέναραν λίγο και στους δύο επόμενους αγώνες, που ήταν στο Monaco και Spa (δύο πίστες τελείως διαφορετικές μεταξύ τους), αν και ο Jackie πέτυχε τους καλύτερους χρόνους, τελικά και τις δύο φορές προδόθηκε από τον Cosworth DFV που φορούσε.

Μέσα σε δύο μήνες και από έξη εκκινήσεις είχε πετύχει τα πάντα!

 

Η επιτυχία της απλότητας

«Ήταν ένα απλό αυτοκίνητο», θα πει ο Robin Herd που το είχε σχεδιάσει και συνέχισε: «Έπρεπε να ήταν, πραγματικά, γιατί δεν είχαμε ούτε το χρόνο, αλλά ούτε και τα χρήματα. Σήμερα μπορεί να φαίνεται τρελό, αλλά τον Νοέμβριο του 1969 το μόνο που είχαμε ήταν μερικά σκίτσα και τίποτα άλλο. Τότε ο Max ανακοινώνει στον τύπο, ότι θα παρουσιάζαμε το αυτοκίνητο τον Φεβρουάριο στο Sileverstone! Αυτή η απόφαση μας έδινε μόλις δέκα εβδομάδες να σχεδιάσουμε και να κατασκευάσουμε ένα αυτοκίνητο Formula 1. Δεν χρειάζεται να σας περιγράψω τι ακολούθησε. Αδυνάτισα δεκαπέντε κιλά! Όμως την ημέρα της παρουσίασης δεν είχαμε ένα αυτοκίνητο, αλλά δύο. Ένα κόκκινο για τον Amon και ένα μπλε για τον Stewart. Μάλιστα και τα δύο έκαναν γύρους στη πίστα.»

Την απλότητα της 701 θα την περιγράφαμε σαν υποδειγματική, για εκείνες τις ημέρες. Το πλαίσιο ήταν αυτοφερόμενο από αλουμίνιο και ο DFV ήταν πρακτικά βιδωμένος στο πίσω μέρος της «μπανιέρας». Η ανάρτηση αποτελούνταν από τα συνηθισμένα διπλά ψαλίδια, τα φρένα ήταν εξωτερικά δισκόφρενα και τελικά το μόνο ενδιαφέρον του αυτοκινήτου ήταν τα αντεστραμμένα πλαϊνά αεροδυναμικά και οι αεροτομές.

Ο Peter Wright που ήταν υπεύθυνος για την αεροδυναμική πολύ θα ήθελε να σχεδιάσει το πρώτο «ground effect» αυτοκίνητο, αλλά θα έπρεπε να περιμένει ακόμα μια δεκαετία και όταν πλέον θα εργάζονταν για την ομάδα της Lotus, για να κάνει τα σχέδιά του πραγματικότητα.  

Και βέβαια μπορεί να ήταν απλή, αλλά σίγουρα δεν ήταν αργή. Στο Kyalami και οι δύο 701 ήταν επικεφαλής! Ο Max Mosley θα πει: «Δεν μπορούσα να το πιστέψω, ήμουν μόλις 29 χρόνων και όλος ο κόσμος ήταν δικός μου.»

Όμως το αυτοκίνητο είχε και τα μειονεκτήματα του, τουλάχιστον για τον Jackie Stewart. «Το αυτοκίνητο ήταν στιβαρό και γρήγορο, αλλά δεν ήταν εύκολο. Αντίθετα ήταν το δυσκολότερο αυτοκίνητο που οδήγησα ποτέ! Για παράδειγμα το Η16 της BRM είχε ένα σωρό προβλήματα, αλλά όσο πήγαινε ήταν παιχνιδάκι συγκρινόμενο με την 701. Όσο για τη Matra, θα μπορούσες να… κοιμηθείς και πάλι να κερδίσεις!»

Το πρόβλημα ήταν η κατανομή του βάρους. «Είχαμε αυτό το μεγάλο ψυγείο νερού μπροστά που το εξισορροπούσαμε με ένα αντίστοιχα μεγάλο δοχείο λαδιού πίσω.» Θα πει ο Herd. «Αλλά το βάρος στα άκρα ανάγκαζε το αυτοκίνητο να μετατρέπεται από υποστροφικό σε υπερστροφικό χωρίς προειδοποίηση.»

Αλλά τελικά ήταν αυτή η σχεδιαστική του απλότητα που δεν το βοήθησε. Γαι αυτό γιατί δεν άφηνε χώρο για μεγάλο εύρος ρυθμίσεων. Έτσι ενώ αρχικά βρισκόταν σε ένα καλό επίπεδο, συγκριτικά με τον ανταγωνισμό που ψάχνονταν, όταν οι υπόλοιποι άρχισαν να… βρίσκουν τα αυτοκίνητά τους, σταδιακά έγιναν όλο και πιο γρήγοροι.

Καθώς η χρονιά προχωρούσε η Lotus 72 άρχισε να δείχνει τις δυνατότητές της, ο Ken Tyrrell σχεδίασε το δικό του μονοθέσιο, που ο Stewart άρχισε αμέσως να αξιοποιεί και ακόμα και η Scuderia κατάφερε μια σειρά από νίκες στο τέλος της χρονιάς με την 312Β.

Ίσως τελικά η 701 απλά να έπιασε τους υπόλοιπους στο ύπνο!