Διόδια στην Εθνική Οδό: Να πάω από τον «παλιό» ή δεν αξίζει;

Πριν από κάποιο ταξίδι μας, συνήθως ψάχνουμε να δούμε την απόσταση του τελικού προορισμού, τον χρόνο που θα χρειαστούμε, αλλά και τα διόδια που θα πληρώσουμε για να φτάσουμε. Πλέον η Ελλάδα καλύπτεται σχεδόν ολοκληρωτικά από σύγχρονους αυτοκινητόδρομους, όπου κι αν θελήσουμε να πάμε. Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Καλαμάτα, Σπάρτη, Ιωάννινα και πολλές ακόμη μεγάλες πόλεις, συνδέονται μεταξύ τους, αλλά και με την Αθήνα, από ασφαλείς δρόμους νέων προδιαγραφών. Τι γίνεται όμως αν αποφασίσουμε να πάμε από τον «παλιό», χωρίς διόδια;

Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι υποχρεωτικά, βάσει νόμου, κάθε μέρος της χώρας θα πρέπει να είναι προσβάσιμο και από δρόμους χωρίς διόδια. Άρα δεν υπάρχει μέρος στην Ελλάδα που θα πρέπει υποχρεωτικά να πληρώσει τα διόδια για να φτάσει. Υπάρχει… δωρεάν εναλλακτική, άρα θεωρείται πως αν κάποιος μπει στους νέους αυτοκινητόδρομους, το κάνει από δική του επιλογή. Όπως είναι φυσιολογικό, η επιλογή των παλαιότερων δρόμων έχει και το τίμημά της για εκείνους που θα τους προτιμήσουν, οπότε η απόφαση πρέπει να παρθεί ύστερα από σκέψη.

Ταξίδι στην Ελλάδα - Να πάω από τον παλιό;

Το πρώτο «κόστος» για τον ταξιδιώτη εντοπίζεται στο κεφάλαιο του χρόνου. Ο παλιός δρόμος δεν επιτρέπει τη συνεχή διατήρηση υψηλών ταχυτήτων, ενώ συχνά περνάει μέσα από πόλεις και χωριά, αναγκάζοντας τον οδηγό να ρίξει σημαντικά τον ρυθμό κίνησης του οχήματός του. Ταυτόχρονα, πολλές φορές είναι και μακρύτερη η διαδρομή συγκριτικά με την αντίστοιχη από τον αυτοκινητόδρομο. Το τελευταίο δεν ισχύει πάντα, αφού μερικές φορές ο παλιός δρόμος ίσως να είναι και πιο κοντινός. Εξαρτάται από το σημείο εκκίνησης και τον προορισμό.

Το δεύτερο τίμημα είναι οι συνθήκες κυκλοφορίας και η ασφάλεια. Σε έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο πληρούνται όλες οι προδιαγραφές, με τα αυτοκίνητα να κινούνται γρήγορα και χωρίς απρόβλεπτους κινδύνους. Ακόμη κι αν ακολουθεί κάτι επικίνδυνο στον δρόμο (ατύχημα, έργα, ζώο στο οδόστρωμα) υπάρχουν ηλεκτρονικές πινακίδες προειδοποίησης των οδηγών για να προετοιμαστούν κατάλληλα. Όλα αυτά δεν υπάρχουν στον «παλιό». Επίσης στο μεγαλύτερο ποσοστό, δεν υπάρχει κεντρικό διαχωριστικό, με μια λωρίδα ανά κατεύθυνση και λίγες ευκαιρίες προσπέρασης.

Η γενικότερη χάραξη του δρόμου (στροφές, τυφλά σημεία κλπ), μαζί με την ελλιπή συντήρηση της ασφάλτου, δημιουργούν ένα σύνολο που χρειάζεται το 100% της προσοχής του οδηγού, κάθε στιγμή. Στην εξίσωση προσθέστε και τους… ντόπιους κάθε περιοχής, που μπορεί να βγουν με τρακτέρ στον δρόμο, να παρκάρουν φορτηγά κλείνοντας το ένα ρεύμα κυκλοφορίας και πολλά ακόμη. Ο περισσότερος χρόνος που θα χρειαστεί μέχρι ο οδηγός να φτάσει στον προορισμό του, όπως και η απαίτηση του 100% της προσοχής του κάθε στιγμή, αναμφίβολα θα έχει σαν αποτέλεσμα την περισσότερη κούραση.

Συμφέρει οικονομικά ο «παλιός»;

Για να πραγματοποιηθεί ένα ταξίδι από Αθήνα μέχρι την Πάτρα, για παράδειγμα, χρειάζονται περίπου 2 ώρες και 10 λεπτά, αν γίνει χρήση της «Ολυμπίας Οδού». Το κόστος των διοδίων είναι 12,60 € για ένα επιβατικό αυτοκίνητο και η απόσταση, είναι 211 χιλιόμετρα. Με ένα μέσο αυτοκίνητο και ταχύτητα στα 130 km/h, η κατανάλωση θα βρίσκεται περίπου στα 6,5 λίτρα βενζίνης ανά 100 km, άρα κάπου στα 25 € για να καλυφθεί η απόσταση μέχρι την πρωτεύουσα της Αχαΐας. Τώρα, σε περίπτωση που κάποιος επιλέξει τον «παλιό» δρόμο χωρίς διόδια, η διαδρομή είναι ελάχιστα μεγαλύτερη (217 χιλιόμετρα), όμως ο συνολικός χρόνος που θα απαιτηθεί για να καλυφθεί είναι περίπου 3,5 ώρες, σύμφωνα με το Google Maps.

Το κέρδος θα είναι τα 12,60 € των διοδίων, μαζί με μια μικρή οικονομία στα καύσιμα, αφού η κίνηση στον επαρχιακό με ταχύτητες των 80-100 km/h εξοικονομούν βενζίνη. Ο αντίλογος λέει ότι οι συνθήκες κυκλοφορίας στον «παλιό» και οι συνεχείς αυξομειώσεις της ταχύτητας επιβαρύνουν την κατανάλωση, στην πράξη όμως η ελάχιστη κίνηση σε αυτούς τους δρόμους έχει σαν αποτέλεσμα τη διατήρηση ενός σταθερού ρυθμού, στην πλειοψηφία της απόστασης.

Δείτε ακόμη: Πότε θα είναι έτοιμος ο νέος αυτοκινητόδρομος Πάτρας-Πύργου;

Χονδρικά, υπολογίζουμε περίπου 5,5 λίτρα ανά 100 km για ένα φυσιολογικό, σύγχρονο αυτοκίνητο, άρα σχεδόν 22 € στην αντλία του πρατηρίου. Τα 12,60 € που εξοικονομούνται από τα διόδια, μαζί με τα 3 € της βενζίνης, είναι ένα σύνολο λίγο πάνω από τα 15 €. Αν αξίζει να δαπανήσει κανείς σχεδόν τον διπλάσιο χρόνο για να φτάσει, εξαρτάται από τις δικές του προτεραιότητες. Ποιο θα είναι το κέρδος; Τα όμορφα τοπία της ελληνικής επαρχίας και, ανάλογα με το μέρος, η πιθανότητα να βρεις έναν άδειο επαρχιακό με στροφές για λίγο πιο συμμετοχική οδήγηση!